Kasklimaat & Energie

De kas is een zonnecollector waarin hoogwaardige producten worden geproduceerd. Desondanks is energie een belangrijke kostenfactor voor Nederlandse tuinbouwondernemers.Het beperken van het energiegebruik door energiezuinige kasconcepten, energiezuinige teeltconcepten en het vervangen van fossiele brandstoffen zijn belangrijke elementen voor een duurzame glastuinbouw. Onderzoek is daarnaast gericht op het verminderen van de CO2 emissie.

Het klimaat in een kas bepaalt de efficiëntie en de kwaliteit van de gewasproductie. Licht, temperatuur, vocht en CO2 zijn belangrijke elementen voor de groei van een plant. Onderzoek is gericht op innovatieve technieken voor het besturen van het kasklimaat. Computermodellen voorspellen afhankelijk van het buitenklimaat de groeiomstandigheden. Nieuwe teeltconcepten worden zo ontwikkeld en daarna getest in de praktijk. Effecten van kasklimaat op productie en productkwaliteit staan centraal.

In een kas kunnen zich schadelijke componenten zoals etheen en NOx ophopen welke schadelijk kunnen zijn voor het gewas. Dit kan het geval zijn als er CO2 wordt toegediend via rookgassen uit een WKK. Maar er zijn meer bronnen in de kas aan te wijzen van deze schadelijke gassen zoals pulsfogsystemen, bladblazers, vrachtwagens in laadstations of schoorstenen met een uitlaat te dicht bij de ramen. Een te hoge concentratie van deze componenten kan mogelijk ernstige groeiremmingen in het gewas veroorzaken. Het onderzoek is gericht op het vaststellen van schadelijke concentratie en de gevoeligheid van gewassen in verschillende ontwikkelingsstadia.

Het klimaat in een kas bepaalt de efficiëntie en de kwaliteit van de gewasproductie. Licht, temperatuur, vocht en CO2 zijn belangrijke elementen voor de groei van een plant. In een geconditioneerde kas zijn innovatieve technieken beschikbaar om het klimaat optimaal te kunnen sturen en daarmee een optimale gewasproductie en productkwaliteit te kunnen realiseren. Het onderzoek is gericht op het ontwikkelen van rendabele teeltconcepten.

Het Nieuwe Telen (HNT) staat voor een energiezuinige teeltwijze met een optimale productie. Deze nieuwe teeltwijze stelt het gewas centraal en vermijdt onnodig verbruik van fossiele brandstoffen. Inzet van meer energieschermen en meer schermuren zorgt voor een vermindering van het energieverlies, het ontvochtigen met droge buitenlucht zorgt voor een betere regulatie van de vocht in de kas, minder ventilatie onder zonnige omstandigheden beperkt het CO2– en vochtverlies en leidt tot een beter groeiklimaat, lagere buistemperatuur bij verwarming maakt de inzet van laagwaardige warmte mogelijk en bespaart energie.

In Nederland is de hoeveelheid natuurlijk zonlicht in de winterperiode gelimiteerd. Nederlandse telers moeten daarom kunstlicht toepassen voor de gewasproductie en een hoge productkwaliteit. Onderzoek richt zich op het ontwikkelen van energiezuinige belichtingssystemen (LED) en energiezuinige belichtingsstrategieën. Het verhogen van de lichtbenuttingsefficiëntie van een plant en het vermijden van lichtstress staat centraal. Daarnaast horen stuurlicht en lichtspectrum voor de beïnvloeding van ontwikkelingsprocessen in de plant tot het onderzoeksveld.

Het optimaal benutten van natuurlijk zonlicht voor de gewasproductie in kassen is belangrijk. Zonlicht is een gratis bron voor de fotosynthese van het gewas en een gratis energietoevoer in de kas. De keuze van het kasdekmateriaal bepaalt de lichtomgeving voor de plant.
Moderne kasdekmaterialen maken het licht diffuus, verhogen de hoeveelheid licht en kunnen het lichtspectrum veranderen. Een andere stuurmogelijkheid heeft een teler door de inzet van schermen. Hierdoor wordt de hoeveelheid licht in een kas geregeld, kan het kasklimaat worden beïnvloed en wordt energie bespaart. Samen met toeleveranciers ontwikkelen wij nieuwe materialen voor de toekomst. In ons modern lichtlab meten wij de eigenschappen van kasdek- en schermmaterialen.

Planten hebben niet altijd al het zonlicht nodig voor hun fotosynthese en dus groei en productie. Het overtollige deel van de zonnestraling kan worden benut om elektriciteit te produceren. Onderzoek is erop gericht om verschillende delen van het zonlicht te concentreren en op te vangen op een collector. Met een collector wordt warmte en/of stroom geproduceerd en aan het net geleverd. Plantenproductie blijft centraal in deze concepten, elektriciteit is een bijproduct.