Voorbeeld moderne biotechnologie: enzymen in wasmiddel

Toepassing

De meest bekende toepassing van enzymen ligt in het gebruik in wasmiddelen. Dit werd voor het eerst al toegepast in het begin van de vorige eeuw. Eiwit kon op deze manier verwijderd worden van textiel door toevoeging van proteases. De proteases breken de eiwitten af tot kortere eiwitten en aminozuren die vervolgens makkelijk oplossen in water. Op deze manier kunnen bijvoorbeeld bloed- en zweetvlekken makkelijker verwijderd worden.

Productie

De proteases werden gewonnen uit de pancreas die het eiwitsplitsende enzym trypsine bevatten. De werkzaamheid van dit trypsine was echter beperkt omdat de activiteit laag was in de toendertijd gebruikte alkalische wasmiddelen (soda). In 1959 werd voor het eerst een bacteriële protease gebruikt, welke al een veel hogere activiteit had. Het meeste succes werd verkregen met het wasmiddel Biotex, dat een alkalische protease bevat. De markt stortte vervolgens snel in, omdat het enzym allergische reacties opwekte. Dit probleem werd in het begin van de jaren '70 van de twintigste eeuw opgelost door de introductie van stofvrije wasmiddelen. Er worden nu ook lipases toegevoegd aan wasmiddelen. Het door Novo Nordisk geproduceerde lipolase is het eerste enzym dat ontwikkeld is met behulp van genetische modificatie. Met behulp van die lipasen kunnen vette vlekken makkelijk verwijderd worden.

Heden is het overgrote deel van alle enzymen in wasmiddelen geproduceerd met genetisch veranderde organismen.