Hoe aantrekkelijk ben jij voor muggen?

Vector-overgedragen ziekten (Vector Borne Diseases) zijn ziekten die door tussenkomst van bijvoorbeeld een insect (de vector) van het ene dier naar een ander, of naar een mens. Muggen zijn vaak een vector voor verschillende infectieziekten zoals gele koorts, knokkelkoorts (dengue), zikakoorts, westnijlvirus of malaria. Wanneer je door een besmette mug gestoken wordt is de kans groot dat je ziek wordt. Alleen malaria is verantwoordelijk voor ongeveer 200 miljoen ziektegevallen en jaarlijks sterven nog miljoen mensen aan deze infectieziekten.

Maar ook de meest voorkomende steekmug in Nederland, de noordelijke huissteekmug (Culex pipiens) kan de vector zijn van verschillende ziektes. Deze steekmug is een vector van het westnijlvirus in Midden- en Zuid-Europa en zou bij klimaatverandering in de toekomst dit virus ook in Nederland kunnen verspreiden. Daarnaast worden tropische muggen zoals de Aziatische tijgermug en de gelekoortsmug vaker waargenomen in Nederland.

Het is daarom van groot belang om te ontdekken waarom muggen precies steken en wat er gedaan kan worden om dit steekgedrag bij de mens zoveel mogelijk te voorkomen. De leerstoelgroep voor Entomologie van Wageningen Universiteit doet onder andere onderzoek naar geurstoffen die muggen aantrekken of juist afstoten en organiseert jaarlijks profielwerkstukdagen voor scholieren die geïnteresseerd zijn in het onderzoek naar muggen en bezig zijn met hun profielwerkstuk. Tijdens dit experiment werk je met de tropische mug Aedes aegypti, die een belangrijke overbrenger van gele koorts en knokkelkoorts is.

Lijkt het je leuk om tijdens je profielwerkstuk een onderzoek uit te voeren met muggen? Wanneer voorradig is het mogelijk om tegen betaling muggeneitjes (Culex pipiens pipiens en/of Culex pipiens molestus) te krijgen van de universiteit. De kosten hiervoor bedragen 12,50 (excl. verzendkosten en BTW) per eipakket. Een eipakket bevat 100-200 eitjes. Check tijdig voor de beschikbaarheid. Voor meer vragen en bestellen neem contact op met profielwerkstuk@wur.nl.

Algemene bronnen

  • Dossier Muggen
    In dit dossier vindt u nieuws, achtergronden en resultaten van onderzoek aan muggen. Waar en hoe leven de diverse soorten, komen er nieuwe soorten bij, welke gevaren brengen ze met zich mee, hoe monitor je ze effectief en wat kun je doen aan bestrijding van muggen? Wageningen University & Research doet onderzoek naar alle typen muggen.
  • Wageningen UniversityDe leerstoelgroep entomologie aan Wageningen University doet onderzoek naar malaria. Dit onderzoek is voornamelijk gericht op de interacties tussen muggen en hun gastheren en de biologische bestrijding van muggen. Kijk bij ‘Onderzoek’ (Engelstalige versie) bij Willem Takken, een bekende naam in malariaonderzoek.
  • Overdracht van het Westnijlvirus door Nederlandse steekmuggenSteekmuggen spelen een belangrijke rol bij de overdracht van het Westnijlvirus. Dit virus zorgt voor herhaaldelijke uitbraken bij mensen in Zuidoost-Europa, terwijl er in Nederland en omliggende Noord-Europese landen nog geen gevallen bekend zijn. Om de afwezigheid van het Westnijlvirus te verklaren werd de rol van de meest voorkomende steekmug in Nederland, de noordelijke huissteekmug (Culex pipiens), in de overdracht van het Westnijlvirus onderzocht.
  • De Wereld GezondheidorganisatieDeze Engelstalige website van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) geeft algemene informatie over malaria, de risico’s, de behandeling en de sociaal-economische gevolgen van de ziekte. De WHO brengt ook regelmatig rapporten uit over malaria.
  • Research and Training in Tropical Diseases (TDR)De ‘Special Programme for Research and Training in Tropical Diseases (TDR)’ is een wereldwijd onafhankelijk samenwerkingsprogramma van organisaties die zich bezighouden met de strijd tegen ziektes in (kans)arme gebieden.
  • Centers for Disease Control and PreventionHet ‘Centers for Disease Control and Prevention’ informeert reizigers over ziektes waarvoor ze in verschillende landen moeten oppassen. Daarnaast vind je er ook algemene informatie over verschillende ziektes.
  • European Malaria Vaccin InitiativeEMVI heeft onder andere als doel het malaria onderzoek in Europa te versnellen door wetenschappers en beleidsmakers, die zich met malaria bezighouden, met elkaar in contact te brengen.
  • Malaria Foundation InternationalMFI is een non-profit organisatie die malaria wil bestrijden. Ze richt zich voornamelijk op de gezondheids, economische en maatschappelijke aspecten van de ziekte. De organisatie probeert de bewustwording van de ziekte te verhogen door het ontwikkelen van onderwijs en trainingsprogramma’s. De website geeft ook inzicht in de kosten die malaria met zich meebrengt.
  • Koninklijk Instituut voor de TropenHet Koninklijk Instituut voor de Tropen heeft veel informatie over malaria. Het is natuurlijk het leukst om het Tropenmuseum in Amsterdam te bezoeken. Op hun website is echter ook veel informatie over malaria te vinden.

Invalshoeken

DDT terug in de strijd tegen malaria?

Maak een overzicht van DDT-gebruik in de loop der tijd. Zet de voor- en nadelen van het opnieuw in gebruik nemen van DDT op een rijtje. Analyseer je gegevens.

Bronnen

  • Eigenschappen van DDT
    Goede informatie over de voor- en nadelen van DDT-gebruik.
  • Malaria in Nederland
    Geschiedenis van het voorkomen en verdwijnen van malaria in Nederland. De rol van DDT wordt ook genoemd.
  • Silent Spring
    Rachel Carson, 1962. ISBN: 0449238717
    Het invloedrijke boek dat het einde van het wereldwijde DDT-gebruik inluidde. Het gehele boek is ook op Google Books te vinden.
  • Insects and disease in the 21st century - a wind of change
    Speech gehouden door prof. dr. ir. Willem Takken tijdens zijn inauguratie als professor in Medical and Veterinary Entomology. De tekst is in het Engels, maar is goed te volgen en gaat grotendeels over malaria. Een gedeelte van de tekst gaat over het gebruik van DDT in de bestrijding van malaria.

Klamboes: vrije marketingstrategieën of gratis verstrekken?

Onderzoek de voor- en nadelen van een vrije marketingstrategie voor de verspreiding van klamboes in tropisch Afrika. Je kunt je bijvoorbeeld richten op een bepaald land of een bepaald gebied. Verzamel informatie over de malariasituatie in het gebied, het aantal mensen dat risico loopt, de prijs van een klamboe en het gemiddelde inkomen. Denk ook na over hoe klamboes verkocht zouden kunnen worden: veel mensen zijn immers analfabeet.

Bronnen

  • Voorwaarden voor een goede klamboe
    Informatie over klamboes en impregneren.
  • WHO - Malaria
    Op de site van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) staat veel informatie over allerlei aspecten van malaria. Er is ook meer specifieke informatie voor een aantal gebieden beschikbaar.
  • Roll Back Malaria
    Roll Back Malaria is een onderdeel van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) die zich bezighoudt met het terugdringen van malaria. Op hun website staat onder andere informatie over het nut van klamboegebruik en hoe het gebruik gestimuleerd kan worden.
  • The Africa Malaria Report 2003
    Een Engelstalig rapport van de Wereld Gezondheidsorganisatie over malaria in Afrika. Het bevat ook een hoofdstuk over klamboes.

Transgene muggen: toekomst of niet?

Maak een overzicht van de huidige stand van zaken in het onderzoek naar de transgene malariamug. Bekijk de technische aspecten van het maken van dergelijke muggen en ga na wat de directe en indirecte effecten zijn. Zet de voor- en nadelen van invoering van transgene muggen op een rijtje. Kijk of je voldoende informatie hebt om een eigen standpunt te bepalen.

Bronnen
  • Problemen bij de introductie van transgene muggen
    Engelstalig artikel van onderzoekers van Wageningen University over de ecologische problemen bij het gebruik van transgene muggen in een natuurlijk ecosysteem.
  • Transgene mug blijft interessant tegen malaria
    Artikel over een manier om malaria te bestrijden: het genetisch veranderen van een mug, die daarvoor een vaccin afscheidt met zijn speeksel.
  • Mug verlost van malariaparasiet
    Artikel over de voorzichtige doorbraak in het malariaonderzoek: voor het eerst zijn Amerikaanse entomologen erin geslaagd malariavrije muggen te maken.

Wat is de stand van zaken rond de ontwikkeling van een malariavaccin?

Doe een literatuurstudie om de problematiek rond het zoeken naar een malariavaccin te doorgronden. Het is hierbij belangrijk om de relatie tussen het vaccin en de levenscyclus van de parasiet goed te begrijpen. Ga na wat voor vaccins momenteel ontwikkeld worden en bedenk in welk type er volgens jou de beste vooruitzichten liggen.

Onderzoek hoeveel geld er omgaat in vaccinonderzoek. Maak een kosten / baten analyse.

Bronnen
  • Malaria Vaccine Initiative Receives $100 Million from Bill & Melinda Gates Foundation
    Een krantenartikel over een gift van de Bill & Melinda Gates Foundation aan het malariaonderzoek.
  • Leids Universitair Medisch Center
    Op de website van Leids Universitair Medisch Center staat een overzicht van de gezondheids- en medische aspecten van malaria.
  • European Malaria Vaccin Initiative
    EMVI heeft als doel het malaria onderzoek in Europa te versnellen door wetenschappers en beleidsmakers, die zich met malaria bezighouden, met elkaar in contact te brengen. Op de website staat meer informatie over malaria vaccines en over de financiering daarvan.

Onderzoek wat de rol van water is in de strijd tegen malaria.

Analyseer wat de impact is van de stijgende hoeveelheid geïrrigeerde landbouwgrond en in welke mate een verbeterd watermanagement bij kan dragen aan een vermindering van het malariaprobleem. Geef aan hoe watermanagement er uit moet zien om die vermindering te bereiken. Stel richtlijnen op voor stedelingen, kleine boeren en de ingenieursbureaus die de irrigatiesystemen ontwerpen. Geef daarin aan hoe zij met water om moeten gaan om malaria te bestrijden.

Bronnen
  • International Water Management Institute
    Op de website van het IWMI staan verschillende artikelen over onderzoek naar watermanagement en malaria, als ook links naar informatie over watermanagement en malaria.
  • Onderzoek naar het effect van brongerichte maatregelen
    Omgevingsmanagement programma ter bestrijding van malaria.