Nieuws

Adaptieve circulaire steden

article_published_on_label
29 september 2016

Steden moeten weerbaar zijn tegen de klimaatverandering (adaptief) en moeten meer bruikbare reststoffen inzetten als grondstoffen (circulair). Wageningen Environmental Research biedt een koffertje instrumenten aan die stadsbestuurders helpen om aan de nieuwe opgaven te voldoen.

Wim de Haas van Wageningen Environmental Research coördineerde het werkveld 'water, voedsel en energie' van het project 'Adaptive Circular Cities'. Met een budget van liefst 1,3 miljoen euro werkte Wageningen University & Research samen met de kennisinstituten Deltares, TNO en ECN in concrete cases om de ambitieuze doelstellingen van steden handen en voeten te geven. 'We hebben bijvoorbeeld een instrument ontwikkeld waarmee steden uit hun biologische afvalstromen kunnen kiezen wat voor tweede leven er mee mogelijk is', aldus De Haas. Dat gaat uiteraard verder dan groente- en fruitschillen composteren, of vergisten tot biogas. 'Op gft-afval kun je algen kweken, of je kunt ze aan insecten voeren om er eiwitten uit te halen. Uit rioolslib is het technisch al mogelijk om bouwstenen voor bioplastics te halen.'

Grensvlak circulair en biobased

Duidelijk is dat deze nieuwe tool op het grensvlak ligt tussen een meer circulair ingerichte economie en een biobased economy. 'Er liggen voor steden enorme kansen om de afhankelijkheid van fossiele grondstoffen te verminderen en hun energie- en grondstoffenvoorziening meer te baseren op hernieuwbare, plantaardige grondstoffen.’ Een ander hulpmiddel daarbij is een nieuwe vorm van monitoring, waarmee bewoners en ambtenaren samen aan de slag kunnen op gebied van energieverbruik en afvalproductie op het niveau van een wijk.

Waterhuishouding met groene daken

Ook met de waterhuishouding kunnen steden het verschil maken, aldus De Haas. 'We hebben een ontwerpinstrument ontwikkeld waarmee steden kunnen zien wat voor soort groen dak het beste past bij welke daken in welke wijken. Groene daken vangen met hun dakvegetatie plensbuien deels op en houden water vast zodat het riool niet overloopt.' Zo'n groen dak biedt ook isolatie wat weer stookkosten scheelt in de winter en op tropische zomerdagen koelte biedt zonder airco.

Sociale voordelen

Groene steden bieden naast harde technische pluspunten ook voordelen die minder makkelijk zijn uit te drukken in getallen of geld. Zo is een klimaatrobuuste circulaire stad een aantrekkelijker vestigingsplaats voor bewoners en bedrijven, worden mensen minder snel ziek door hittestress in de versteende stad of door fijnstof. Dat wordt vermoedelijk deels weggevangen door planten en bomen.

Cases in Duiven, Utrecht en Amsterdam

De ontwerpinstrumenten zijn vorig jaar in concrete cases getest zoals het Jaarbeursterrein in Utrecht, bedrijventerrein Innofase in Duiven en de wijk Buiksloterham in Amsterdam-Noord. Wim de Haas benadrukt dat de ontwerptools vooral de technische mogelijkheden va woonwijken en bedrijventerreinen inzichtelijk maken. Veel vraagstukken zijn echter van bestuurlijke en juridische aard. 'Er zijn gemeenten waar alleen gangbare stoeptegels zijn toegestaan. Poreuze tegels kunnen daar niet worden toegepast. Jammer, want die zorgen dat water makkelijker in de bodem zijgt en niet in het riool belandt. Zulke belemmeringen moeten wel worden weggenomen wil het wat worden met een klimaatadaptieve, circulaire stad.'

Neem contact op met de expert