QUICKScan: Interactief scenarios ontwikkelen

De verkennende fase en het planvormingsproces van uitvoeringsprojecten zijn dynamisch. Ingrijpende beslissingen moeten relatief snel worden genomen. De QUICKScan, een evaluatiemethode die inrichtingsvarianten direct doorrekent en in beeld brengt, helpt hierbij. Deze tool werkt snel en transparant. De deelnemers voeren een dialoog over de impact van de inrichtingsvarianten. Op die manier komen problemen en wensen boven tafel, worden er oplossingen bedacht en nieuwe inzichten opgedaan. Met een participatieve QUICKScan workshop kan de algemene richting worden bepaald, maar ook een gedetailleerde planvariant worden uitgewerkt.

De voor de QUICKScan ontwikkelde software vormt een ruimtelijke modeleeromgeving. Deze omgeving maakt knelpunten en relaties zichtbaar en maakt het mogelijk om gezamenlijk planvarianten te verkennen en verschillende inrichtingsscenario’s te ontwikkelen en te evalueren. De software combineert expertkennis met ruimtelijke en sociaaleconomische informatie. In een interactieve workshop vergelijken en verbeteren de belanghebbenden gezamenlijk inrichtingsscenario’s. Een sessie kan een halve dag duren of meerdere weken. Er kunnen drie tot tien betrokkenen, zoals beleidsmakers, belangenorganisaties en experts, deelnemen aan de interactieve workshop.

Geëvalueerde inrichtingsscenario’s

Met de opdrachtgever worden de doelen bepaald en vragen geformuleerd. De specialist van Wageningen Environmental Research doet een literatuurstudie, interviewt de deelnemers en verzamelt de relevante informatie, bijvoorbeeld biofysische kenmerken als bodemsoort en hoogteligging, satellietbeelden van landgebruik, sociaaleconomische gegevens en kaartmateriaal van het gebied. Tijdens de workshop stellen de deelnemers gezamenlijk de randvoorwaarden voor de planvarianten vast, evenals de oorzaak-gevolg relaties die belangrijk zijn in het gebied. Vervolgens toont het softwareprogramma de resultaten van de inrichtingsscenario’s op kaart en in statistieken. Dat leidt vaak tot nieuwe inzichten, waardoor de planvariant nog beter kan worden uitgewerkt.

Praktijk: Yellow River Delta

De Yellow River Delta in China heeft een unieke aquacultuur en vormt een broed- en pleisterplaats voor migrerende vogels. Tevens is het een landbouwontwikkelingsgebied, de olie-industrie groeit en het gebied verstedelijkt in rap tempo. Door regulatie van de rivierbedding staat het ecosysteem onder druk. Gedurende anderhalf jaar zijn meerdere QUICKScan workshops gehouden met gemeenteambtenaren, natuurbeschermers, boeren en hydrologische en ecologische experts. De uitgangspunten waren economische ontwikkeling, voldoende schoon drinkwater en bescherming van natuur. Gezamenlijk is een inrichtingsvariant ontwikkeld waarbij in één helft van het gebied de aquacultuur de ruimte krijgt en in de andere helft de economische ontwikkeling. Het project is inmiddels gerealiseerd.