Persbericht
‘Onverantwoorde vertraging bij toelating biotechgewassen eist duizenden levens’
Door onzekerheid en verwarring rond belangrijke genetisch veranderde voedingsgewassen is de acceptatie en ook de benutting van deze gewassen door kleine boeren in Afrika sterk vertraagd. Een team van onderzoekers van de universiteiten van Wageningen, München, Kaapstad en Berkeley berekende met modellen de kosten van een jaar vertraging in de goedkeuring. Dat kost bijvoorbeeld Nigeria voor de zwarte oogbonen (resistent tegen een kever) 33 tot 46 miljoen dollar. Rampzaliger is echter dat in theorie 100 tot 3000 mensen vroegtijdig het leven lieten. Dat stelt het onderzoeksteam deze week in het tijdschrift Plos ONE.
Wetenschappers, beleidsmakers en anderen hebben bezwaren geuit tegen de goedkeuringsprocedure voor nieuwe gewassen die niet op wetenschappelijke gronden zou zijn gebaseerd en zo vertraging in toelating oplevert. Deze vertragingen veroorzaken niet alleen gederfde economische inkomsten, maar kosten ook mensenlevens doordat er een ‘calorie-achterstand’ ontstaat die vooral ondervoede kinderen treft. In de Plos ONE studie berekent het onderzoeksteam de effecten van genetisch gemodificeerde bakbanaan (matoke), zwarte oogbonen [NJ1] en maïs voor vijf landen in Afrika. Zij vonden dat de voordelen kunnen oplopen tot ongeveer 1150 miljoen dollar voor bananen in Oeganda, en ongeveer 795 miljoen dollar voor maïs in Kenia.
Levens redden
Kenia, Oeganda en andere Afrikaanse landen waren eerder in de gelegenheid om het voorbeeld van Zuid-Afrika te volgen. Dat land ging akkoord met de toelating van genetisch gemodificeerde gewassen. De onderzoekers stellen dat als Kenia genetisch gemodificeerde maïs al in 2006 had toegelaten volgens een eerder onderzoeksproject was dat mogelijk – er in theorie tussen de 440 en 4000 mensenlevens gespaard zouden zijn. Ook Uganda had in 2007 de mogelijkheid om een banaan resistent voor de ziekte Black Sigatoka te introduceren, waardoor in potentie tussen 500 en 5500 mensenlevens het afgelopen decennium gespaard zou zijn. De introductie van Bt cowpea zal naar verwachting in 2017 in Benin, Niger en Nigeria gerealiseerd worden. The African Agricultural Technology Foundation, een Afrikaanse NGO, die de technologie ontwikkelt, heeft inmiddels indirect haar bezorgdheid geuit over het bereiken van dit doel door expliciet de zinsnede op te nemen ‘afhankelijk van goedkeuringen’. Een jaar vertraging in de goedkeuring zou vooral Nigeria schaden, omdat ondervoeding daar veel voorkomt.
De onderzoekers zijn in hun schattingen aan de voorzichtige kant gebleven, vooral bij de evaluatie van de voordelen van insectenresistente bonen. Daar namen zij slechts de energie-inhoud van het gewas, dus het aantal calorieën dat het gewas levert. Verder zijn de voordelen voor het milieu en de gezondheid als gevolg van vermindering van het gebruik van pesticiden voor de bestrijding van ziekten en plagen niet expliciet opgenomen.
In het rekenmodel gebruiken de auteurs economische voordelen voor de producenten en consumenten, alsmede de voordelen van verminderde ondervoeding bij zelfvoorzienende huishoudens die veelal in eerdere studies buiten beschouwing bleven. De onderzoekers verdisconteerden ook de onzekerheid die beleidsmakers ervaren als ze geconfronteerd worden met tegenstrijdige argumenten van lobbygroepen. In het algemeen weegt onzekerheid over toekomstige kosten zwaarder dan onzekerheid over toekomstige inkomsten. “Eén eenheid ‘kosten’ staat tegenover ongeveer 1,5 eenheden aan voordelen in gevallen van onzekerheid. Daarom zijn beleidsmakers gevoeliger voor tegenargumenten”, zegt prof. Justus Wesseler, hoogleraar Agrarische economie en plattelandsbeleid aan Wageningen University. “Dit verklaart waarom tegenstanders van genetische modificatie het gemakkelijker hebben om beleidsmakers te overtuigen", zegt de hoogleraar.
Verminderen van migratie
"Tijd is geld, en levens!, concludeert Justus Wesseler. "Het terugdringen van de keuringstermijn van genetisch gemodificeerde gewassen brengt economische voordelen met zich mee die in potentie bijdragen aan het terugdringen van ondervoeding en levens redden. Dit kan een goedkope strategie zijn om de Duurzame Ontwikkelings Doelen (sustainable development goals) van de Verenigde Naties – in 2030 is ondervoeding de wereld uit – te bereiken”, zegt prof. Wesseler. "Dit lijkt me ook van belang voor Europa om het migratieverkeer te verminderen.”
Plos-publicatie
Foregone Benefits of Important Food Crop Improvements in Sub-Saharan Africa. Justus Wesseler, Richard D. Smart, Jennifer Thomson, David Zilberman. PlosONE, 27 July 2017