Nieuws
Gelijke behandeling van bloeddonors: Ook homoseksuele mannen worden nu op individueel gedrag beoordeeld
Homo- en biseksuele mannen die een monogame relatie hebben, mogen vanaf september ook bloed doneren, heeft minister Tamara van Ark op 11 maart aangekondigd. Dit besluit is mede genomen op basis van een rapport van Marcel Verweij, filosoof bij Wageningen University & Research en Roland Pierik van de Universiteit van Amsterdam, in opdracht van bloedbank Sanquin. “Discriminerend en stigmatiserend”, oordeelden zij eerder over de uitsluiting van homomannen bij bloeddonatie.
Nu mogen mannen die seks hebben met mannen alleen bloed doneren als ze langer dan vier maanden geen seks hebben gehad. Dit vanwege een verhoogd risico op infectieziekten als hepatitis B en hiv. Maar uit het filosofisch-ethische rapport van Verweij en Pierik kwam onder andere naar voren dat het beleid niet alleen op een zo klein mogelijk gezondheidsrisico gestoeld zou moeten zijn, maar dat ook het recht op een gelijke behandeling moet tellen.
Individuele beoordeling
Sanquin schrijft: “Op basis van het rapport van Marcel Verweij en Roland Pierik en het advies van de medische adviesraad van Sanquin, zijn wij tot de conclusie gekomen dat er geen problemen met de transfusieveiligheid te verwachten zijn wanneer het huidige bloeddonorselectiebeleid voor homoseksuele mannen verandert in een meer individueel gerichte beoordeling van het risicogedrag”.
Rechten in conflict
Verweij en Pierik hebben gekeken naar de balans tussen het recht op gelijke behandeling en het recht op gezondheid. Omdat mannen die onveilige seks hebben met mannen een verhoogd risico op infectieziekten hebben, zijn deze twee rechten bij bloeddonatie in conflict. De onderzoekers raden twee ethische opties aan: elke homoseksuele man kan op zijn individuele situatie beoordeeld worden. Ook kan een bloedbank het bloed van donors biomedisch doorlichten, waarbij ze helemaal geen vragen over seksueel gedrag meer stellen. Bij die tweede optie gaat het risico op HIV wel iets omhoog, omdat infecties pas na een tijdje kunnen worden gemeten. Toch blijft het absolute risico nog steeds heel klein.
Volgens de onderzoekers is de beslissing waarschijnlijk nog maar een eerste stap in de richting die zij bepleiten. De verwachting is dat in de nabije toekomst ook homomannen die geen vaste monogame relatie hebben maar wel safe-seks praktiseren, kunnen doneren. Eerder betoogden Marcel Verweij en Roland Pierik in een opiniestuk in het Parool er al voor om gedrag zwaarder te laten wegen bij bloeddonatie.