Project
Professionele Imkers
In samenwerking met (professionele) imkers, zaadtelers en telers van bedekte teelten wordt wetenschappelijke kennis verzameld en ontwikkeld ten behoeve van het optimaliseren van bestuivingsdiensten door de professionele imkerij. Daarbij wordt gedacht aan verbetering van landbouwproductie, gebruik van (innovatieve) stuifmeelvervangers, hoge bestuivingseffectiviteit, inzet van artificieel koninginne- en broedferomoon en onderzoek naar kasdekmaterialen. Daarnaast is behoefte aan nieuwe bruikbare behandelmethoden tegen de varroa mijt in bijenvolken. De opgedane kennis t.b.v. sterke bijenvolken komt ook ten goede aan de hobby imkers.
Module 1: Voeding
Als grote imkerijen ergens vele tientallen honingbijen bij elkaar hebben staan, of in de buurt van wilde bijen staan, kunnen de volken met elkaar concurreren om het lokale aanbod in stuifmeel. D.m.v. gebruik van artificiële stuifmeelvervangingsmiddelen kan deze druk mogelijk verlaagd worden en de bestuivingsactiviteiten van de bijenvolken mogelijk verbeterd worden. Wenselijk is een betaalbaar product waar bijenvolken uitstekend op gedijen.
Module 2: Feromonen
Optimale inzet van artificiële feromonen kan de bestuivingsactiviteit van volken bevorderen. Te denken valt aan een toepassing waarbij het volk, zonder koningin, toch actief kan worden ingezet voor bestuivingsdoeleinden. Of dat een volk met koningin extra wordt gestimuleerd. Er wordt experimenteel onderzoek opgezet om de mogelijkheden te onderzoeken.
Module 3: Varroa bestrijding
Met een deskstudie wordt kennis vergaard over bestrijdingswijzen en management-strategieën voor de varroamijt in bijenvolken, gericht op nieuwe buitenlandse producten en methodes waarmee het Nederlandse aanbod zou kunnen worden verbeterd.
Module 4: Kasdekmaterialen
In dit projectdeel wordt gezocht welke problemen en oplossingen van bestuivingsbottlenecks er zijn in gesloten teelten. Bijen oriënteren zich aan de hand van de zon en de polarisatie in het licht. Er wordt o.a. kennis vergaard over de invloed van kasdekmateriaal op het navigeren en foerageren van honingbijen. Mogelijk leidt het onderzoek naar aanrijken van verschillende inzetbare verbeteringen.
Module 5 Marktanalyse
Door alle factoren betreffende de bestuivingsdienstverlening in kaart te brengen m.b.v. een literatuurstudie, wordt geprobeerd een beter inzicht te krijgen in kosten, aanbod, vergoedingen t.o.v. deze dienstverlening in het buitenland. Daarnaast worden mogelijk optredende risico’s en voorkomende problemen geïnventariseerd.
Het eerste projectjaar in het kort (januari – juli 2023)
Ter voorbereiding van module 1 zijn koninginnen gekweekt en kleine bijenvolkjes opgezet, om proeven te doen. Daarnaast is er een overzicht gemaakt van beschikbare stuifmeelvervangingsmiddelen die getoetst kunnen worden. Voor module 2 zijn gesprekken gevoerd om in samenwerking met zaadteeltbedrijven experimenten uit te voeren naar verschillende aspecten van het gebruik van feromonen in bijenvolken. In het komende jaar wordt hier op kleine schaal mee geëxperimenteerd ter voorbereiding van een grotere proef in het derde onderzoeksjaar. Er is in het kader van module 3 (varroabestrijding) een wetenschappelijk artikel over het gebruikt van mierenzuur ingediend voor publicatie. Hier is ook een vakblad-artikel van gemaakt dat dit jaar nog wordt gepubliceerd. Er zijn voorbereidingen getroffen voor module 4 en 5. Voor het laatste is een werkplan gemaakt om een SWOT te laten uitvoeren door MSc studenten van de universiteit van Wageningen.
Dit project wordt uitgevoerd met steun uit het nieuwe Gemeenschappelijke landbouwbeleid (nGLB), Sectorale interventie bijenteelt (SIB).