Europese landen scoren slecht op beleid gezonde voedselomgeving: er moet nu actie worden ondernomen

Dit is te lezen in een publicatie in The Lancet Regional Health – Europe: ‘Policy Implementation and priorities to create healthy food environments using the Healthy Food Environment Policy Index (Food-EPI): A pooled level analysis across eleven European Countries’.

Dr. Maartje Poelman, een van de hoofdauteurs aan Wageningen University & Research: "Dit onderzoek toont aan dat er binnen Europa dringend actie moet worden ondernomen om een gezonde voedselomgeving te creëren. Deze studie laat ook zien dat sommige landen beter presteren dan anderen. Als we overgewicht en voeding gerelateerde chronische ziekten echt willen voorkomen, zijn collectieve primaire preventiestrategieën essentieel. Dergelijke structurele maatregelen leveren voordelen voor de volksgezondheid op bevolkingsniveau op."

Over het onderzoek naar effectief beleid ter preventie van voedingsgerelateerde ziekten

Dit is het eerste onderzoek dat kijkt naar beleidsmaatregelen in elf Europese landen met gebruik van de Food Environment Policy Index (Food-EPI). Het onderzoek brengt de verschillende implementatieniveaus van beleid voor een gezonde voedselomgeving in en tussen verschillende Europese landen in beeld. Ook hebben experts in ieder land vastgesteld welke acties nationale overheden zouden moeten nemen. De Food-EPI bestaat uit zeven beleidsdomeinen met betrekking tot de belangrijkste aspecten van de voedselomgeving: voedselsamenstelling, voedseletikettering, voedselmarketing, voedselprijzen, voedselaanbod in publieke settings en retail. Ook worden zes beleidsondersteunende domeinen onder de loep gelegd en onderverdeeld in de categorieën leiderschap, bestuur, monitoring, financiering, platformen voor interactie en integraal gezondheidsbeleid.

Beleidsimplementatie in Nederland op laag niveau

Met uitzondering van Finland, Noorwegen en Portugal scoren alle landen 'zwak' tot 'afwezig/zeer beperkt' op het gebied van de uitvoering van beleid met een directe invloed op de voedselomgeving. Nederland, Spanje en Duitsland staan onderaan de lijst waar het gaat om beleid dat direct is gericht op het creëren van gezonde voedselomgevingen.

Experts in de elf landen dringen aan op onmiddellijke actie in Europa. Er worden in die elf deelnemende landen in totaal 212 acties voorgesteld voor het creëren van gezonde voedselomgevingen. Voorbeelden hiervan zijn het invoeren van normen voor voedingsstoffen in bewerkte voedingsmiddelen (zoals suiker, verzadigd vet) en het verbeteren van de voedselomgeving op scholen, zoals het aanbieden van gezonde maaltijden. Ook worden in sommige landen prijsstrategieën voorgesteld, zoals het subsidiëren van groenten en fruit, het belasten van voedingsmiddelen die niet bijdragen aan een gezond voedingspatroon, of het beperken van voedselmarketing van ongezonde voedingsmiddelen gericht op kinderen.

Belangrijkste resultaten

Experts in de meeste landen vinden dit de meest belangrijkste acties voor nationale overheden:

• de invoering van prijsverhogingen voor ongezonde voedingsmiddelen en dranken;
• de invoering van voedingsnormen op scholen, met inbegrip van het aanbieden van gezonde maaltijden en producten;
• de verhoging van nationale budgetten voor primaire preventie en strategieën voor de bescherming van de volksgezondheid.

In de helft van alle landen vinden experts de onderstaande acties het meest belangrijk:

• een verbod op de marketing van voedingsmiddelen voor kinderen die niet voldoen aan de richtlijnen voor gezonde voeding;
• leiderschap en commitment tonen met betrekking tot de preventie van obesitas, bijvoorbeeld door een overheidsbreed, nationaal preventieakkoord en implementatieplan te ontwikkelen.

Lees verder

• Lees ons hele dossier over obesitas hier