News
Uitsterven dinosauriërs dwong wandelende tak in camouflage
Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van Wageningen University & Research en de Universiteit van Göttingen heeft de fylogenetische stamboom van wandelende takken en bladinsecten in kaart gebracht. Zo’n stamboom geeft weer hoe verschillende soorten uit elkaar zijn ontstaan. Wandelende takken staan bekend om hun markante vorm en hun vermogen zich te vermommen als tak of blad. Bovendien zijn ze één van de oudste diersoorten op aarde.
Het onderzoek toont aan dat de meeste oude stamboomlijnen ontstonden nadat dinosauriërs (zo’n 66 miljoen jaar geleden) uitstierven. Het is daarom waarschijnlijk dat de camouflerende eigenschappen van wandelende takken na die periode zijn ontwikkeld; als verdediging tegen zoogdieren en vogels.
“Tot nu toe was de vroege evolutie van wandelende takken nog onontgonnen terrein”, zegt Sabrina Simon, moleculair systematicus aan de Biosystematiek groep van Wageningen University. Zij schreef mee aan de studie. “In deze studie zijn van 38 soorten meer dan 2.000 genen geanalyseerd. Dat stelde ons in staat de oorsprong van zelfs de oudste stamboomlijnen van wandelende takken te herleiden.”
Zeer divers en toch familie
De onderzoekers weerlegden eerdere aannames dat wandelende takken die op elkaar lijken, ook genetisch aan elkaar verwant zouden zijn. In plaats daarvan blijkt dat geografische verspreidingspatronen meer zeggen over genetische relaties, dan de anatomische gelijkenissen. Zo stammen de vele soorten flamboyante wandelende takken van Madagaskar af van één soort die het eiland zo’n 45 miljoen jaar geleden koloniseerde.
Impact van insecten onderzoeken
Het duurt nog wel even voordat de genetische dataset volledig is geanalyseerd, zo zeggen de onderzoekers. Daarom verwachten ze de komende tijd nog meer inzichten te krijgen over de functies van diverse ontdekte genen. Simon onderstreept tot slot het belang daarvan: “Het bestuderen van insectenecologie en -evolutie wordt steeds belangrijker. De lijst met zogenaamde ‘plaaginsecten’ groeit, terwijl andere insecten juist op uitsterven staan. Alleen door betrouwbaar fylogenetisch onderzoek kunnen we bepalen wat de impact is van insecten op ecosystemen.”
Sabrina Simon bestudeert de biodiversiteit en evolutie van diverse insectensoorten. Een artikel hierover verscheen onlangs in Current Biology.