Expertise en advies CGN plantaardige genetische bronnen

Expertise en advies plantaardige bronnen

Genetische diversiteit is van groot belang voor een toekomstbestendige land- en tuinbouw. Land- en tuinbouwgewassen hebben nieuwe eigenschappen nodig: ze moeten zich kunnen aanpassen aan klimaatverandering, resistent zijn tegen ziekten en plagen en aansluiten bij nieuwe wensen van consumenten.

We werken op verschillende manieren aan het in stand houden en toegankelijk maken van diversiteit. Die diversiteit bevindt zich in genenbanken, maar ook op akkers en in de natuur.
Theo van Hintum - Hoofd plantaardige genetische bronnen CGN

CGN beheert de genenbank voor plantaardige genetische bronnen: een groot genetisch reservoir. Veredelaars kunnen hier uit putten om gewassen te maken die bijvoorbeeld beter resistent zijn tegen ziekten en plagen. Of gewassen die juist goed tegen klimaatveranderingen kunnen of een bepaalde smaak hebben.

Gewascollectie

Onze gewascollectie bestaat uit meer dan 23.000 rassen en wilde populaties van 30 verschillende gewassen. Alleen van sla zijn er al 2.500 verschillende monsters; van moderne rassen tot de in het wild voorkomende soorten. We verbreden de diversiteit voortdurend. De laatste jaren heeft CGN haar groentecollectie uitgebreid met meloen, veldsla, schorseneer en wortel.

Verbreden diversiteit

We halen de zaden voor de collecties overal vandaan: van veredelingsbedrijven, uit het wild, van lokale markten in het buitenland of uit botanische tuinen. Het streven is om per gewas rassen of wilde populaties met zoveel mogelijk gevarieerde eigenschappen te verzamelen. We selecteren nieuwe accessies zorgvuldig, evalueren ze op bruikbare eigenschappen, beschrijven ze nauwkeurig en bewaren ze optimaal, in nauwe samenwerking met veredelaars en collega genenbanken.

CGN investeert in het verzamelen van nieuw materiaal en in onderzoek naar geconserveerde materialen om gebruikers de beste service te bieden
Eva Thörn - Chair Executive Committee ECPGR

Erfgoedrassen

Een selectie van Erfgoedrassen is gemaakt: oude Nederlandse rassen die tegenwoordig nog maar weinig geteeld worden, waaronder oude bittere spruitjes en oude rassen van tomaat, erwt, boon en tarwe. De Erfgoedrassen worden vermeerderd en zaadmonsters worden beschikbaar gemaakt voor het brede publiek, waaronder de hobbyist, om te verbouwen en te consumeren. Verhalen over en zaden van erfgoedrassen zijn te vinden op Erfgoedrassen.nl. De selectie van erfgoedrassen is gebaseerd op rassen uit de Oranje Lijst van het CGN.

Crop Wild Relatives in Nederland

Cultuurgewassen hebben voortdurend nieuwe eigenschappen nodig voor aanpassing aan een veranderend klimaat, weerstand tegen nieuwe ziektes of veranderde consumenten behoeften. Wilde soorten die verwant zijn aan onze gewassen vormen een belangrijke bron voor deze eigenschappen. Wilde plantensoorten die verwant zijn aan cultuurgewassen worden over het algemeen aangeduid met de Engelse term "Crop Wild Relatives" (CWR).

Het is dus belangrijk dat CWR beschikbaar blijven voor het verbeteren van onze gewassen. Door factoren als milieuvervuiling, verstedelijking en klimaatverandering is het voortbestaan van veel wilde plantensoorten in de natuur echter onzeker. Voordat er maatregelen genomen kunnen worden om onze CWR te beschermen is het noodzakelijk om eerst te weten welke CWR in Nederland voorkomen. Daarom heeft het CGN een inventarisatie gemaakt van CWR in Nederland, die te vinden is op de website CWRnl.nl.