Blog post

Groenste kabinet ooit ?

article_published_on_label
October 26, 2017

Geschreven door Jelle Behagel, Esther Turnhout en Bas Arts

Het nieuwe kabinet stelt duidelijke ambities in haar streven naar een duurzame toekomst: er wordt ingezet op investeringen in een duurzame economie. Niettemin is de ‘vergroening’ waar over gesproken wordt in het regeerakkoord slechts met potlood ingevuld. Die groene focus ligt namelijk vooral op energie en klimaat. Dat zijn belangrijke thema’s, maar het is niet genoeg voor daadwerkelijk groen beleid. Bos, natuur en landschap krijgen nauwelijks aandacht in het regeerakkoord.

Kijk ten eerste naar het thema ‘investeren voor iedereen’ uit het nieuwe regeerakkoord. Wetenschappelijk onderzoeken tonen keer op keer de gunstige gezondheidseffecten van natuur aan. Maar burgers komen steeds minder met natuur in aanraking. Om tegengewicht te bieden aan de oorzaken van stress en een ongezonde levensstijl is een focus op natuur en recreatie daarom vanzelfsprekend. Wij missen die focus, ook op terreinen zoals onderwijs, geschiedenis en cultuur. ‘Investeren voor iedereen’ betekent volgens ons ook investeren in bos, natuur en landschap.

Ten tweede landbouw. Er is de laatste decennia in de landbouwsector vooruitgang geboekt op gebied van energieverbruik en uitstoot van schadelijke stoffen. Toch schiet de Nederlandse landbouw nog steeds ernstig te kort als het gaat om vervuiling van de leefomgeving en het verlies van biodiversiteit. Ecosysteemdiensten zoals schoon water en schone lucht worden vaak niet duurzaam gebruikt. Structureel investeren in natuur-inclusieve landbouw, zoals agrarisch natuurbeheer, agro-ecologie en stadslandbouw doet dat wel. Het draagt bovendien bij aan behoud van Nederlandse biodiversiteit, een schoner leefklimaat, en voedselzekerheid.

Ten derde energie en klimaat. Voor de beoogde transitie richting duurzame energie is veel landoppervlak nodig, onder andere ten behoeve van windmolens en zonnepanelen. Dat kan ten koste gaan van het groene karakter van het  Nederlandse landschap als er niet opgelet wordt. Voor het beperken van de klimaatverandering vormt juist uitbreiding van het Nederlandse bos en natuurareaal een aantrekkelijk alternatief voor ondergrondse CO2 opslag. In de beoogde transitie richting duurzame energie kan biomassa bovendien een belangrijke rol spelen.
Tenslotte vinden we dat bos, natuur en landschap moeten worden behouden omwille van zichzelf. Natuur en biodiversiteit zijn waarden op zich en hoeven niet per se nut voor de mens te hebben. We horen steeds meer verhalen over de onuitwisbare invloed van de mens op de aarde: we leven nu in het "antropoceen". Juist daarom is het ook onze taak is om de aarde actief te beschermen tegen negatieve invloeden en om natuurbehoud te promoten, zowel in binnen- als buitenland. 

Wij vinden dat het nieuwe kabinet moet inzetten op echt groene infrastructuur. Dat is meer dan een ‘energielandschap’ van windmolens, zonnepanelen, en lampen langs de snelweg die een standje lager worden gezet. Wat ons betreft richt het overheidsbeleid zich op behoud en creëren van aantrekkelijke groene landschappen waar ‘leven in zit’: waar bomen groeien, dieren leven, trekvogels op bezoek komen, en waar water en natuur de ruimte krijgen. Dat soort landschappen zijn er gelukkig nog steeds in Nederland, maar ze staan ook steeds meer onder druk door landbouw, nieuwe infrastructuur en verstedelijking. Een nieuw kabinet van welke politieke kleur dan ook zou die druk moeten omkeren door expliciet aandacht te geven aan de positieve rol van bos en natuur in onze samenleving.

Re:act