News

Inaugural address Dr. E.J. Moors (VU): Is het morgen ook droog? Hoe dragen (semi-)natuurlijke ecosystemen bij aan droogte en wanneer leidt droogte tot permanente verandering in deze ecosystemen

article_published_on_label
May 4, 2015

Of een droge periode ook tot schadelijke gevolgen zal leiden, hangt sterk af van het ecosysteem of de sector die getroffen wordt. Voor schadebepalingen is het van belang te weten wat het kantelpunt is waar voorbij (eco)systemen zich niet meer kunnen herstellen. Naast de waterbehoefte is de duur en frequentie van droge perioden hiervoor bepalend. In Europa wordt droog heet weer hoofdzakelijk veroorzaakt door atmosferische blokkades. Hoe vaak en hoe lang periodes met dit soort weer zullen voorkomen, zal afhangen van het voorkomen van deze atmosferische blokkades. Zo betoogde Eddy Moors in zijn inaugurele rede als bijzonder hoogleraar Water en Klimaat aan de Vrije Universiteit Amsterdam.


Extreem droge periodes zijn niet alleen iets van de toekomst, ze vonden ook in het verleden plaats, bijvoorbeeld in 1976 in Nederland. Een extreem droge periode is er nu bijvoorbeeld in Californië. Er zijn aanwijzingen dat extreem droge perioden voor bepaalde gebieden zoals Californië aanzienlijk heftiger en vaker zullen voorkomen.

Mogelijke oplossingen om negatieve gevolgen van droge perioden tegen te gaan kunnen we vinden in het terugdringen van het watergebruik, het vergroten van de infiltratie capaciteit en in opslag in het oppervlakte water en grondwatersysteem. Voor het vinden van de juiste oplossingen is het van belang om naast het beter begrijpen van de duur en frequentie van toekomstige droge perioden, ook de watervraag te kennen. In droge periodes is de verdamping de belangrijkste component van de waterbalans. Weten hoe groot deze verdamping is gedurende een droogte, bepaald niet alleen in belangrijke mate de toestand van een ecosysteem, maar ook hoeveel water er beschikbaar is voor bijvoorbeeld het in stand houden van een hoog grondwaterstand voor het voorkomen van aantasting van de houten fundering van in gebouwen in steden als Amsterdam.