News

Met hoofd, hart en handen aan de slag met Bio-diversi-WAT?!

article_published_on_label
July 21, 2021

Voor welk dier willen jullie het meest in actie komen? “De axolotl!” volgt prompt in koor. Dit voor velen onbekende, maar ernstig bedreigde en bijzondere diertje maakte veel indruk op de kinderen die het lesprogramma Bio-diversi-WAT?! volgden. Dit uitgebreide lesprogramma legt uit aan kinderen wat biodiversiteit is en waarom het belangrijk is de biodiversiteit te beschermen. De wereldwijde bedreiging van de biodiversiteit is een urgent thema, wat steeds meer aandacht krijgt op scholen.

Wageningen Universiteit & Research (WUR) werd een aantal jaar geleden benaderd door de Ouwehand Zoo Foundation, met de vraag of kon worden onderzocht wat leerlingen leren als ze de dierentuin bezoeken voor een les over biodiversiteit. Leerlingen reageren vaak enthousiast op een bezoek aan de dierentuin, maar leren ze door zo’n educatief bezoek ook meer dan in de klas? En kan dat wel, een moeilijk begrip als ‘biodiversiteit’ uitleggen aan kinderen op de basisschool?

Rebekah Tauritz is onderzoeker bij de leerstoelgroep Onderwijs- en leerwetenschappen van de WUR. Samen met 32 klassen onderzoekt zij deze vragen. In samenwerking met partners IVN Het Groene Wiel, Ouwehands Dierenpark en leerkrachten van de Margrietschool en de Piekschool in Wageningen heeft zij het lesprogramma Bio-diversi-WAT?! ontwikkeld. De lessen zijn ontworpen voor leerlingen uit de bovenbouw van het primair onderwijs en vonden plaats van mei t/m juli van het afgelopen schooljaar. Centraal in de lessen staat het verhaal van acht dieren, waaronder de reuzenpanda en de axolotl. Zij vertellen wat biodiversiteit voor hen betekent. Het onderzoek is mogelijk gemaakt door de Ouwehand Zoo Foundation, Stichting Zabawas en Universiteitsfonds Wageningen.

De eerste resultaten laten zien dat de meeste leerlingen in groep 6, 7 en 8 aan het begin van het lesprogramma niet goed weten wat biodiversiteit is. Al vinden ze het in het begin soms lastig, ze werken toch enthousiast in hun groepjes aan de verschillende opdrachten. Dit kan komen doordat kinderen op deze leeftijd vaak begaan zijn met dieren en het leuk vinden om over hen te leren. De leerlingen lijken door de lessen beter te begrijpen wat biodiversiteit betekent en waarom het belangrijk is om de biodiversiteit te beschermen. Het is echter niet voldoende om kennis (hoofd) te vergaren voor het oplossen van deze complexe maatschappelijke problemen. Het onderzoek kijkt daarom ook wat de lessen doen met de gevoelens en waarden (hart) van de leerlingen ten aanzien van de bedreiging van de biodiversiteit. Er wordt ook onderzocht of de leerlingen vaardigheden (handen) ontwikkelen waarmee ze daadwerkelijk in actie kunnen komen. Want het is belangrijk om ze een handelingsperspectief mee te geven, zeker bij een potentieel heftig onderwerp als de bedreiging van de biodiversiteit.

Dat het lesprogramma hier in is geslaagd, blijkt wel uit het verhaal van de Bernulphusschool uit Oosterbeek. De leerlingen van groep 6 hebben onder leiding van juf Jessica Berkhout-Raben vol enthousiasme aan de lessen deelgenomen. De leerlingen raakten geïnspireerd door de lessen en wilden voor verschillende dieren in actie komen. Hiervoor zijn ze op allerlei manieren geld gaan inzamelen. Jessica vertelde hierover: “Er is flink geld ingezameld. De kinderen hebben posters gemaakt om aan de deur uit te leggen waarvoor ze actie voeren. Er zijn lege flessen ingezameld, nagels gelakt, cakejes verkocht en er zijn zelfs kinderen die hun zakgeld doneerden. We hadden besloten tot 15 juli geld in te zamelen en ons daarna te focussen op het opruimen van de natuur.” Op 16 juli was de klas te gast in Ouwehands Dierenpark. Ze werden hier door Robin de Lange, directeur van het dierenpark ontvangen. De leerlingen wilden namelijk persoonlijk een cheque overhandigen aan de Ouwehand Zoo Foundation. Deze stichting steunt natuurbeschermingsprojecten over de hele wereld. Robin de Lange was zeer dankbaar dat de leerlingen met hun acties €364,20 hebben opgehaald. Daarmee kunnen veel dieren worden geholpen.