Gedrag en dieet Europese meerval (Silurus glanis) rondom sluis- en stuwcomplex Lith aan de Maas : Voortgangsrapport

Summary

Europese meerval (Silurus glanis) is bezig met een opmars in de Nederlandse wateren, waaronder de Nederlandse rivieren. Zowel Rijkswaterstaat als het ministerie van LNV hebben aangegeven de behoefte te hebben aan kennis die men kan inzetten om te bepalen welk effect de Europese meerval heeft op beleidsrelevante soorten en invasieve exoten rondom migratieknelpunten. Expliciet is de vraag in welke mate beleidsrelevante soorten zoals trekvissen (aal, zalm, zeeforel en zeeprik) en invasieve exoten (wolhandkrabben, Ponto-Kaspische grondels en rivierkreeften) worden gepredeerd, hoe zich dit verhoudt tot het aanbod van deze soorten en of meervallen hun gedrag aanpassen aan de aanwezigheid van deze soorten tijdens de verschillende migratieperiodes bij de waterkrachtcentrale van Lith aan de Maas. In deze voortgangsrapportage worden de resultaten van de periode wanneer de schieraalmigratie plaatsvindt (september-november 2023) besproken. Op 29 augustus 2023 zijn er rondom het sluis- en stuwcomplex 11 Innovasea akoestische ontvangers geplaatst, zes benedenstrooms en vijf bovenstrooms. In de maanden september en oktober is er zowel met fuiken gevist als met behulp van sportvissers. In totaal zijn er 10 meervallen gevangen in de fuiken bij het sluis- en stuwcomplex Lith, acht bovenstrooms en twee benedenstrooms. Negen van deze meervallen hadden een lengte van 37-52 cm en acht hiervan zijn vanwege hun beperkte grootte alleen uitgerust met een PIT Tag en een FLOY Tag. Eén individu had dusdanige beschadigingen aan de staart dat besloten is deze niet te merken. Eén meerval van 124 cm is uitgerust met een PIT Tag, Floy Tag en een Innovasea V16 akoestische zender om het gedrag van dit individu in kaart te kunnen brengen. Acht van de 10 gevangen meervallen zijn bovenstrooms gevangen en twee benedenstrooms. De magen bleken na maagspoeling voor alle meervallen leeg te zijn, alleen uit het grote exemplaar kwam een visgraat van ongeveer 7 cm. Er zijn geen terugvangsten van meerval geweest. Er is twee keer met sportvissers gevist en bij beide keren zijn er geen meervallen gevangen. Meerval lijkt in de periode september-oktober 2023 niet in grote getalen bij het sluis- en stuwcomplex van Lith voor te komen. Met name grotere individuen lijken nauwelijks aanwezig te zijn rondom het complex. Er is met een grote inspanning bovenstrooms en een aanzienlijke inspanning benedenstrooms op meerval gevist met fuiken. Daarnaast is er benedenstrooms en ook bovenstrooms (buiten de boeienlijn) zeer uitgebreid met de livescope sonar verkend op de aanwezigheid van meerval. Bovenstrooms binnen de boeienlijn zou grotere meerval nog wel aanwezig geweest kunnen zijn. Hier kon niet met de sonar verkend worden vanwege de onbereikbaarheid van dit gebied wegens de aanwezigheid van de boeienlijn. Aan de andere kant, bij een relatief hoge dichtheid van grotere meerval in dit gebied is de verwachting dat deze aanwezigheid ook uit de fuikvangsten zou blijken, wat niet het geval is. Dit leidt ons ertoe te concluderen dat de impact van de Europese meerval op (schier)aal in deze periode op deze locatie gering is.