ABP - leer van de supermarkten!  

Volgens de directeur van het Centraal Bureau Levensmiddelen Marc Jansen is een grote stap nodig om de Amazone te beschermen; engagement met hun sojaleveranciers blijkt niet voldoende om ontbossing tegen te gaan. Afspraken met de sojaleveranciers en vrijwillige certificering zoals de Certified Responsible Soya standaard dekken niet de hele sector en werken bovendien niet snel genoeg om het tempo van ontbossing tegen te gaan. Het tempo van de afbraak van de Amazone werd vorige week pijnlijk duidelijk: de Amazone neemt niet langer netto CO2 op, maar stoot het broeikasgas juist uit. De meeste uitstoot wordt veroorzaakt door branden, die vaak opzettelijk worden aangestoken om land vrij te maken voor de productie van rundvlees en soja, die dan weer in onze supermarkten belanden. Dat zelfs supermarkten, meestal niet de meest progressieve spelers, een vergaand ethisch standpunt innemen laat wel zien dat we als maatschappij bereid zijn om grote veranderingen te eisen om ontbossing tegen te gaan en dat de social licence voor producten met een hoog ontbossingsrisico afbrokkelt.

Eerder deze maand protesteerden Wageningse wetenschappers tegen de investeringen van pensioenfonds ABP in foute vleesbedrijven. ABP -– het verplichte pensioenfonds voor overheid en onderwijs -  gelooft nog wel in gezamenlijk tot afspraken en doelstellingen komen en is nog niet bereid om haar investeringen terug te trekken. ABP investeerde in vleesbedrijven JBS, Marfrig en Minerva, die bewezen betrokken zijn bij illegale ontbossing. Volgens een onderzoek van Imazon, een Braziliaans onderzoeksinstituut, zijn JBS, Marfrig en Minerva respectievelijk gerangschikt als eerste, vijfde en tiende rundvleesproducent die zorgt voor de grootste ontbossing in de Amazone. ABP is daarmee als investeerder direct betrokken bij ontbossing, ondanks expliciete verzoeken van pensioendeelnemers om de bedrijven aan te spreken en uiteindelijk te divesteren. ABP houdt vast aan de engagement strategie: bedrijven proberen te beinvloeden door investeringen te koppelen aan duurzaamheidsafspraken. Maar ABP’s afspraken met de bedrijven waarin ze investeren zijn tandenloos: ABP stemt op de meeste aandeelhoudersvergaderingen juist tegen duurzaamheidsresoluties.

Zowel de supermarkten als de wetenschappers richten zich op de financiële stromen die leiden tot ontbossing, aan de voorkant van de keten (verkoop van vlees aan consumenten) en aan de achterkant (investeringen van pensioenfonds ABP in bedrijven die soja telen voor veevoer). De strategieen gaan uit van het idee dat bedrijven die geen investeringen kunnen vinden niet kunnen groeien en bedrijven wier markt opdroogt ten onder gaan. Maar meer nog dan dat dit over beinvloeding via geld gaat, gaat dit over maatschappelijke waarden. Het wordt duidelijk dat zelfs marktgerichte partijen als supermarkten bereid zijn vergaande actie te nemen om een leefbare aarde te beschermen. Laat ABP leren van de supermarkten, en inzien dat vrijblijvende afspraken met bedrijven te kleine stapjes zijn om de razendsnelle afbraak van de Amazone tegen te gaan. Wij vragen ABP om de grote stap te maken: zorg voor een consequentie als bedrijven niet verduuramen, en divesteer dit jaar nog uit bedrijven die bewezen betrokken zijn bij illegale ontbossing.

Dit stuk is geschreven door Marieke Meesters (PhD onderzoeker Bos- en Natuurbeheergroep) en  Verina Ingram (Associate Professor Bos- en Natuurbeheergroep)