Dossier

Innovatief natuurbeheer

De moderne wetenschap op het gebied van natuurbehoud speelt zich af op de grenzen van de technologie. Met behulp van innovatieve technologie kunnen we zorgen voor een beter behoud van de biodiversiteit. Tags, sensoren, cameravallen, DNA-sequencing, big data, nieuwe materialen, hogesnelheidscamera, drones, gezichtsherkenningstechnologie, bio-akoestiek, synthetische biologie en kunstmatige intelligentie zijn de hedendaagse varianten van verrekijkers en vergrootglazen: zij dragen bij aan een effectievere bescherming van de biodiversiteit.

WUR gebruikt diverse innovatieve natuurbehoudtechnieken om meer inzicht te krijgen in de natuur, haar beter te bewaken en acties te ondernemen voor een beter natuurbehoud.

Gebruik maken van natuurlijke processen

WUR gebruikt nieuwe technologieën om praktijken te ontwikkelen die niet schadelijk zijn voor de biodiversiteit doordat de processen van de natuur worden benut in plaats ze tegen te werken. Dergelijke 'bouwen met natuur'-concepten worden gebruikt bij de ontwikkeling van infrastructuren, zoals kunstmatige koraalriffen.

Digital twins

Wageningse onderzoekers gebruiken teledetectie en kunstmatige intelligentie om een digitale versie ('een digitaal evenbeeld') te creëren van ecosystemen of van één enkele boom. Aan de hand van deze 3D-modellen kunnen berekeningen worden gedaan (bijv. het koolstofgehalte van een boom bepalen) of kan meer inzicht worden gekregen in processen (bijv. de hoeveelheid zand die wordt vastgehouden door duinvegetatie langs de kust).

Slimme technieken

Bij eDNA-analyse wordt gebruikgemaakt van DNA-sporen in een watermonster om informatie te verkrijgen over het voorkomen van flora en fauna en de aantallen waarin ze aanwezig zijn. Het inzetten van virtual reality-technologieën kan helpen om de toerismedruk op beschermde gebieden te verlagen. Met behulp van real-timecamera’s kan de nestverstoring door vogelaars worden verminderd. Synthetische biologietechnologieën kunnen worden gebruikt om in een laboratorium natuurlijke middelen of middelen van natuurlijke oorsprong te produceren zodat de natuur kan worden ontlast. En dankzij hogesnelheidscamera's weten we nu meer over het vlieggedrag van vogels en insecten, waardoor we bijvoorbeeld betere drones kunnen bouwen (in samenwerking met de TU Delft).

De natuur bewaken

Bewaken is een basistechniek om trends in het voorkomen en de verplaatsingen van flora en fauna op te volgen. Dat is essentieel om te beoordelen hoe effectief het behoud van de biodiversiteit is. Cameravallen, GPS, tags op dieren, nieuwe sensoren, gezichtsherkenning en bio-akoestiek zijn technologische snufjes die ons helpen de natuur beter te bewaken. Dankzij deze technologieën, in combinatie met realtime datastreaming en geavanceerde analysesoftware, kunnen we sneller signaleren als er gevaar dreigt voor de natuur. GIS wordt gebruikt om de wereldwijde ontbossing in de gaten te houden. Met behulp van geavanceerde camera- en sensorsystemen kunnen illegale activiteiten in beschermde gebieden worden opgespoord.

Burgers betrekken bij natuurbehoud

Nieuwe technologieën bieden allerlei mogelijkheden om burgers te betrekken bij natuurbehoud en zo de publieke steun te verhogen. Cameravallen, mobiele telefoons, gezichtsherkenningstools en interactieve websites en apps leveren een sterke bijdrage aan burgerwetenschap op het vlak van natuurbehoud.