Opwekken van energie uit brood- en gft afval in Amsterdamse buurt

Mobiele broodvergister

De container waarin de vergister stond, bestond uit een deel waar het oude brood werd omgezet in gas en een deel met een keukentje dat gebruikt werd voor kookworkshops waarin bewoners gezamenlijk konden koken. De installatie werd beheerd door bewoners uit de Wildemanbuurt en oogstte veel belangstelling.
De mobiele vergister liet de buurtbewoners zien hoe het principe van biovergisting werkt en dat oud brood (en ook ander organisch afval) op deze manier op een duurzame manier kan worden gebruikt.
Het project stimuleerde ook het gemeenschapsgevoel. Buurtbewoners waren trots op hun ‘Osdorpgas’.

Biogasfabriek

Binnen het project heeft een groepje buurtbewoners nagedacht over een businessplan voor een eigen biogasfabriek op wijkniveau en wat daar bij komt kijken. Dit leverde een aantal vragen op over de haalbaarheid.

• Hoeveel gas kun je produceren met het afval uit een wijk?
• Aan wie kun je het gas verkopen?
• Hoe groot is zo’n biogasinstallatie eigenlijk?
• Hoe komen we aan het afval? Willen bewoners het organische afval scheiden? Hoe gaan we dat organiseren?
• Wat is een geschikte locatie voor een biogas fabriek?
• Wat gebeurt er met het restproduct dat overblijft na vergisting? Kan dit ook gebruikt worden?

Technische haalbaarheid

Uit het onderzoek bleek dat voor het produceren op wijkniveau een grotere vergister nodig is en er daarvoor naast oud brood  ook ander organisch afval nodig is zoals GFT-afval (groente, fruit en tuin afval) en oliën en vetten. Het is technisch haalbaar om een vergistingsinstallatie op wijkschaal te bouwen, maar de opbrengst van het gas is bescheiden. Het beste is om het gas direct om te zetten in elektriciteit en warmte. Het GFT-afval van de hele wijk levert dan stroom op voor maximaal 20 huishoudens en warmte voor 9 huishoudens. Bij het kijken naar haalbaarheid moet ook meegenomen worden dat vergisting niet alleen een manier is om energie op te wekken, maar ook om organisch afval om te zetten in compost. Daarnaast is het voor een biovergistingsinstallatie binnen het stedelijk gebied van belang dat bij de locatiekeuze de veiligheid gegarandeerd kan worden en de overlast beperkt.

Afvalscheiding

Omdat biovergisting alleen mogelijk is met organisch afval, is het een voorwaarde dat bewoners hun afval scheiden. Op dit moment wordt organisch afval pas gescheiden nadat het is opgehaald. Er zijn wel containers voor glas, textiel, papier en restafval maar daar wordt in de Wildemanbuurt beperkt gebruik van gemaakt.
Het onderzoek wees uit dat buurtbewoners een positieve houding hebben ten aanzien van afvalscheiding maar om het dan vervolgens ook echt te gaan doen, is het belangrijk dat:

• De buurtbewoners niet te veel moeite moeten doen om het afval te scheiden.
• Het zichtbaar is dat afval scheiden effect heeft.
• De bewoners op één of andere manier beloond worden voor het scheiden van afval.
• Bewoners het vertrouwen hebben dat iedereen meedoet.

Betrokkenheid bewoners

De broedplaatsen The Beach en de Lucas Community kunnen een belangrijke rol spelen in de verhoging van de betrokkenheid van bewoners bij het duurzaam verwerken van GFT-afval.  
Ze zouden een interessante gesprekspartner kunnen zijn in het verkrijgen van meer draagvlak voor het thema afvalscheiding of duurzame afvalverwerking.
Om de haalbaarheid van biovergisting op wijkniveau verder te verkennen moet de bereidheid van de gemeente en het afvalbedrijf om afval op wijkniveau te scheiden en te verwerken, verder worden onderzocht.  Aansluiten bij vergelijkbare initiatieven in het buitengebied van Amsterdam- West is een andere te onderzoeken mogelijkheid.