Nieuws

Amsterdammers doen 1000 metingen waterkwaliteit en zijn verrast

article_published_on_label
13 oktober 2017

Voor het eerst hebben burgerwetenschappers deze zomer de waterkwaliteit in Amsterdam gemeten. Zonder hen was het niet mogelijk geweest om zó een fijnmazig en gedetailleerd beeld te krijgen van de waterkwaliteit in Amsterdam. De Gaasperplas is als beste beoordeeld: het water ziet er schoon uit, ruikt lekker, er zijn veel planten en dieren gevonden en weinig E.coli bacteriën. Deze en vele andere resultaten werden vrijdagavond 6 oktober gepresenteerd op het hoofdkantoor van Waternet tijdens de slotbijeenkomst van Het Schone Waterexperiment.

Via een quiz over Het Schone Waterexperiment werden de eerste resultaten gedeeld en gaven de wetenschappers meer uitleg bij opmerkelijke resultaten. Daarnaast was er een interview met 3 deelnemers die actief gemeten hebben in de zomer. De reden dat zij meededen aan het experiment was dat zij bijna dagelijks in de Amstel of het IJ zwommen en graag wilden weten hoe schoon het water is. De geurproef is wel als minst aantrekkelijk ervaren. Doordat de geuren best penetrant waren en de buisjes in de Waterbox waren gaan lekken. Het micro-experiment, oftewel het schepnet voor waterdiertjes, en het kweken van bacteriën op een petrischaaltje kwamen als beste uit de bus. Ze zijn namelijk leuk om te doen omdat je snel resultaat ziet. De burgerwetenschappers vonden het erg leuk om mee te doen, want je leert op een andere manier naar het water in je omgeving te kijken. En het is verrassend hoe helder het water is!

Enkele belangrijke en opmerkelijke resultaten

  • Het water is het schoonst in de Gaasperplas.
  • De hoogste E.coliwaarde is gemeten in het Erasmuspark. Eendenpoep is waarschijnlijk de oorzaak of een foute meting. Dat wordt nog uitgezocht.
  • De temperatuur van het water in juli was zo hoog (bijna 23 graden) dat sommige deelnemers dachten dat de thermometer stuk was.
  • Er zijn 14 ijsvogels gespot, een aantal jaar geleden waren ijsvogels nog weinig te zien.
  • De helft van het water is volgens Amsterdammers geschikt om in te zwemmen.
  • Er zijn 1000 metingen gedaan.
  • Gemiddeld is het doorzicht van het water 83 centimeter, maar in het IJ, de Entrepothaven en de Gaasperplas is het wel een paar meter.
  • Na het meten geven Amsterdammers het water een hoger cijfer dan ervoor.
  • Driekwart van de Amsterdammers voelt zich door het meten meer met het water verbonden.
  • Het water smaakt in sommige delen van de stad vaak zoutig, vaak naar niks, soms naar ijsthee of klei en de geur is ‘bosachtig’.

Onderzoeksrapport

De eerste resultaten zijn in een stadsplattegrond vormgegeven. In december verschijnt het uitgebreide rapport van het experiment.

Burgerwetenschap; succes of niet?

Het is voor het eerst in Nederland dat burgerwetenschappers op deze schaal zijn ingezet op het gebied van waterkwaliteit. Deze eerste ervaring is succesvol en veelbelovend. Er is gedetailleerd en fijnmazig gemeten. De burgerwetenschappers namen hun taak serieus. Er is veel data ingevoerd en het overgrote deel van de gegevens lijken betrouwbaar.

Niet alles is goed gegaan; van de 500 Amsterdammers die zich hebben opgegeven, heeft iets meer dan de helft actief metingen in de stad gedaan en online ingevoerd. En bij de E.coli-meting zijn soms de verkeerde bacteriën geteld of is er te veel of te weinig water in het petrischaaltje gedaan waardoor de uitslag niet correct is. Hier wordt nog een extra analyse op gedaan. Conclusie van de initiatiefnemers is dat het enthousiasme en betrokkenheid van deelnemers veel heeft opgeleverd.

Initiatiefnemers van het Schone Water Experiment zijn Deltares, Wageningen Universiteit, KWR, Waternet, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, AMS Institute en kunstenaar Pavèl van Houten.