Nieuws
Kwaliteit leefomgeving landelijk gebied staat onder druk
Op dit moment staat 10 procent van de agrarische bebouwing in ons land leeg. In 2030 zal dat opgelopen zijn tot bijna 25 procent. Het overgrote deel van Nederland is landelijk gebied, maar ons land kent steeds minder agrariërs. In de periode 2000-2012 stopten 22.000 boeren. Tot 2030 zullen nog eens 24.000 boeren niet meer werkzaam zijn als agrariër. En dat leidt weer tot het vrij komen van de agrarische bebouwing: 20 miljoen m2 nu en 40 miljoen m2 in 2030.
Dit blijkt uit onderzoek van Wageningen Environmental Research (Alterra), uitgevoerd in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Veel van de vrijkomende agrarische bebouwing staat leeg. Dit betreft ook meer en meer cultuurhistorisch waardevolle boerderijen en erven. Van de ruim 6000 rijksmonumentale boerderijcomplexen in Nederland, zijn er nog slechts 2000 in agrarisch gebruik. “Uit ons onderzoek blijkt dat de helft daarvan de komende jaren ook weer aan het agrarisch bedrijf zal worden onttrokken,” zegt projectleider Edo Gies. Reden voor de RCE om hier aandacht aan te besteden.
Werkconferentie met andere stakeholders
Toenemende leegstand in het landelijk gebied plaatst niet alleen de erfgoedzorg voor een uitdaging. Het thema raakt bijvoorbeeld ook aan veiligheid & justitie en de volksgezondheid. De onderzoekresultaten van Gies en collega’s maken duidelijk dat een integrale aanpak vereist is. Om die reden organiseert de RCE op 6 december een werkconferentie. Ze vormt een start om de raakvlakken met andere deelbelangen te verkennen. Samen met andere stakeholders (overheden, belangenorganisaties en private partijen) hoopt de RCE tot een gezamenlijke agenda te komen om de leegstand in het landelijk te beperken.
Werken aan voorbeeldprojecten
Het programma Visie Erfgoed en Ruimte, dat de RCE uitvoerde van 2011 tot en met 2016, gaat in 2017 en 2018 door met drie programmalijnen, waar 'Landschap: transformatie van het landelijk gebied' er een van is. Tijdens dit programma werkt RCE samen met partners aan voorbeeldprojecten die aansluiten op de huidige ontwikkelingen als leegstand, energietransitie en schaalvergroting in de landbouw. Via deze voorbeeldprojecten kan nieuwe kennis worden ontwikkeld, die voor iedereen beschikbaar komt. Zo kan ook in de toekomst zorg voor ons landelijke erfgoed worden verleend, aldus de RCE.
Het Nederlandse landschap is in een proces van eeuwenlang menselijk gebruik tot stand gekomen. Ons landschap vertelt het verhaal van onze geschiedenis. Dit is gevisualiseerd in een informatieve tijdlijn. Uit onderzoek blijkt dat landschap een belangrijke vestigingsfactor is. Reden genoeg dus om zorg te dragen voor gebouwen en landschap in ons landelijk gebied, met oog voor onze cultuurhistorie.