Persbericht

Voorspellen wateroverlast of -tekort effectieve maatregel voor klimaatadaptatie

article_published_on_label
2 maart 2017

Bij de verwachte toename van zomerse stortbuien, droogtes en winterse neerslag is adequaat operationeel waterbeheer een probaat middel om economische en maatschappelijke schade te beperken. Daartoe dienen we wel te beschikken over geavanceerde modellen van de veranderende waterkringloop. Dat zegt prof.dr. Albrecht Weerts, buitengewoon hoogleraar Hydrologische voorspelbaarheid, in zijn inaugurele rede aan Wageningen University & Research op 2 maart.

In zijn intreerede ‘Towards accurate, reliable hydrological predictions for society’ beschrijft prof. Albrecht Weerts de noodzaak voor een betere voorspelling van de waterhoogtes in rivieren en beken, en andere hydrologische infrastructuur. “Verzekeringsmaatschappijen rapporteren in de afgelopen jaren een stijging van schadeposten door extreme neerslag van 40 naar 90 miljoen euro, alleen al in Nederland. Klimaatdeskundigen voorzien een toename van zowel de frequentie als de heftigheid van buien. Als er niets gebeurt verwachten verzekeringen een stijging van de schade met 140%.”

Investeren in hydrologische voorspellingen kan worden gezien als een goedkope en effectieve klimaatadaptatiemaatregel. Accuratere en betrouwbare verwachtingen om onze watervoorraden in tijden van droogte en bij dreigende overstromingen beter te managen betalen zich snel terug, ook los van veranderingen in het klimaat. Volgens een studie van de Europese Centrum voor Middellange-termijn Weersvoorspelling, ECMWF, is de investering zelfs al binnen een aantal maanden tot een jaar terugverdiend (gemiddeld over meerdere jaren). “Daarom is het sowieso voor veel Europese landen en ook elders economisch interessant te investeren in een accuraat en betrouwbaar voorspellingssysteem voor hydrologische risico’s”, zegt prof. Weerts.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Slim watermanagement

Op de schaal van steden en gemeentes bestaan nu geen voorspelsystemen van overstromingen en worden burgers dus ook niet tijdig gewaarschuwd, terwijl het wel de verwachting is dat daar steeds vaker problemen gaan ontstaan, zegt prof. Weerts. “Ik pleit daarom voor slim watermanagement: een landelijk accuraat en betrouwbaar probabilistisch nowcast & forecasting-systeem voor afvoer- en waterstandsverwachtingen gebaseerd op radarneerslagmetingen op korte termijn (0-6 uur) gecombineerd met hoge resolutie weersvoorspellingen (0-48h).” Zo’n systeem kan zorgen dat er meer tijd is om mensen te waarschuwen en lokaal maatregelen te treffen. Daarmee zijn zowel de risico’s op overstromingen te reduceren, als ook het beter reguleren van waterafvoer via riolen en open waterlopen tijdens normale condities.

De Pluim

Het verfijnen van modellen naar kleinere schalen in tijd en ruimte (bijv. van dag naar uur en van vierkante kilometer naar hectare) betekent niet dat de hydrologische voorspellingen automatisch beter worden. Ook is de begintoestand, bij aanvang van de berekeningen, in sommige rekenmodellen dominant. Dat geldt ook voor de berekening van de ‘pluim’ in weersverwachtingen. “Die kan nogal eens overmoedig zijn omdat de spreiding te smal is. Voor we de uitkomsten van neerslag van dat model in het onze hydrologische modellen stoppen kan het nuttig zijn om de meteorologische neerslagverwachting te corrigeren. Daarnaast is het zinvol beschikbare metingen van afvoeren of waterstanden te gaan gebruiken om de hydrologische modellen bij te sturen zodat de verwachtingen accurater worden. Dit gebeurt nu nog nauwelijks door hydrologische diensten.”

De nieuwe leerstoel van prof. Weerts wordt gefinancierd door Deltares en is ondergebracht bij de leerstoelgroep Hydrologie en kwantitatief waterbeheer van prof. Remko Uijlenhoet. Prof. Weerts is Expert Hydrology and Forecasting bij Deltares te Delft.