Persbericht

Vechtersbaasje verslaat inheems lieveheersbeestje

article_published_on_label
7 oktober 2014

Het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje dat ooit in Europa is geïntroduceerd als biologische verdelger van bladluizen, heeft zich ontpopt tot een agressieveling die de inheemse lieveheersbeestjes verdringt. In haar promotieonderzoek ging entomologe Lidwien Raak de gang van de exoot na en vond zo een verklaring voor diens succes. Zij promoveert 8 oktober aan Wageningen University.

Kort na de introductie van het Aziatisch lieveheersbeestje, Harmonia axyridis, kwamen de negatieve kanten van het geïntroduceerde keversoort aan het licht. Fruittelers klaagden omdat hun fruit, zoals druiven, werd aangetast, de kevertjes drongen woningen binnen en ze veroorzaakten een afname van de inheemse lieveheersbeestjes zoals het tweestippelig lieveheersbeestje en veertienstippelig lieveheersbeestje.

Maar hoe kan het succes van de Aziatische exoot worden verklaard? Lidwien Raak-van den Berg van het Laboratorium voor Entomologie van Wageningen University onderzocht de gang van het kevertje door onder meer de invasiepopulatie te vergelijken met de oorspronkelijke populatie van deze soort in Azië. Uit haar onderzoek blijkt dat in vergelijking met de inheemse Europese soorten, het Aziatisch lieveheersbeestje beter kan overleven en zich beter kan voortplanten.

Aziatisch lieveheersbeestje is vechtersbaasje

Bovendien blijkt het Aziatisch lieveheersbeestje een vechtersbaasje. Larven van de exoot vielen in experimenten op lindebladeren de larven van de andere soorten lieveheersbeestjes aan. H. axyridis-larven wonnen meestal die gevechten. H. axyridis bleek in 78% van de gevallen het zevenstippelig lieveheersbeestje te vangen. Met het tweestippelig lieveheersbeestje als tegenstander won de exoot alle tweekampen. Zij voedden zich met de eieren, larven en poppen van de inheemse soorten. Lidwien Raak concludeert uit deze waarnemingen dat het Aziatisch lieveheersbeestje een sterke predator is van andere lieveheersbeestjessoorten.

Snellere voortplanting, betere overleving

De Aziatische exoot blijkt ook in grotere aantallen de winter door te komen en vervolgens meer eieren te leggen. Daarnaast zien meerdere generaties per jaar het levenslicht. Daardoor is de populatiegroei sneller dan die van de inheemse soorten. Het individuele Aziatische lieveheersbeestje leeft ook langer dan de Europese soorten.

Harmonia axyridis is waarschijnlijk zonder natuurlijke vijanden in Europa aangekomen. Hoewel diverse Nederlandse ziekten en parasitoïden dit lieveheersbeestje nu beginnen aan te vallen, is de infectiegraad nog steeds erg laag. De combinatie van deze eigenschappen kan de succesvolle invasie van H. axyridis in Nederland verklaren.