Nieuws
Bos met variatie in kenmerken neemt meer koolstof op
Wereldwijd wordt veel bos aangeplant. Een groot deel daarvan is bedoeld om CO2 uit de lucht te halen, en zo de opwarming van de aarde te verminderen. Nieuw onderzoek heeft aangetoond dat vooral variatie in de eigenschappen van bomen hierbij een grote rol speelt.
Uit het internationale onderzoek, gepubliceerd in Nature Ecology & Evolution, bleek dat op de lange termijn diversiteit bepalend is bij de opname van CO2. Vooral soorten die onderling verschillen in functionele kenmerken (de planteigenschappen die bepalend zijn voor groei, overleving, aanpassing en reproductie) zorgen samen voor een hogere productiviteit en opname.
Lang werd gedacht dat een gunstig gemiddelde van dit soort kenmerken de productiviteit in biomassa en de vastlegging van CO2 bepaalde. In de eerste jaren na aanplant is dat ook zo. Maar na een paar jaar komt de omslag, en is het vooral de variatie in kenmerken die de productiviteit bepaalt.
“Als we bomen aanplanten, kunnen we dat beter goed en efficiënt doen, zodat ook bijgedragen wordt aan de gestelde klimaatdoelen”, vertelt hoofdauteur dr. Franca Bongers. “En daarvoor is variatie in kenmerken van de aangeplante bomen van cruciaal belang.”
Een uniek bosexperiment
De in Wageningen gepromoveerde Franca Bongers werkt al vier jaar als postdoc in het Biodiversity and Ecosystem Functioning Experiment China (BEF-China), een samenwerkingsproject van Chinese, Duitse en Zwitserse onderzoekers. In een gebied van 38 hectare in de Chinese provincie Jiangxi zijn meer dan 500 plots aangeplant met verschillende samenstellingen van boom- en struiksoorten.
De ontwikkeling van de bomen - ruim 200.000 - is tien jaar lang gevolgd en gemeten. Dit is het grootste en meest omvattende bosaanplantexperiment ter wereld, waar de effecten van biodiversiteit worden bestudeerd op verschillende niveaus: boscomponenten, bodem en microklimaat, en interacties (tussen planten onderling, planten en dieren, en planten en schimmels).
Variatie is win-win
De uitkomsten onderstrepen het belang van korte termijn-doelen versus lange termijn-doelen van bosaanplant. Wil je binnen een paar jaar een goed ontwikkelde vegetatie hebben, dan plant je soorten aan met vooral dezelfde gunstige kenmerken voor groei en ontwikkeling. Wil je echter op lange termijn een hoge productiviteit en veel CO2-vastlegging, dan moet je de kenmerken juist spreiden en voor een gemengd bos zorgen.
Co-auteur prof. Frans Bongers, tropisch bosecoloog bij Wageningen University & Research: “Binnen de huidige discussie over klimaat, biodiversiteit en herstel van ecosystemen zijn verschillende typen nieuw bos van belang. Natuurlijke aangroei is relatief goedkoop en heeft tijd nodig om op te starten. Aanplant gaat sneller in de eerste jaren maar is duurder. Het is dus belangrijk dat aanplanten efficiënt aan de doelen bijdraagt. Daarnaast trekt variatie ook andere diversiteit aan, zoals insecten, vogels, zoogdieren en schimmels. Variatie is dus win-win”.
Familiebanden
Behalve dat deze publicatie belangrijk is voor de aandacht voor restoratie van bosfuncties bij aanplant van nieuw bos, was het voor Franca en Frans een kans om als dochter en vader samen te werken.
Frans: “Het was erg leuk om met mijn dochter in detail te discussiëren over de inhoud die we allebei zo interessant vinden.” Franca vult aan: “Ja, het is mooi om zo inhoudelijk en op een andere manier contact te hebben met je vader. We hebben ook de kans gehad samen het BEF-China experiment te bekijken, erg leuk en leerzaam, samen het veld in.”