Nieuws
Hoogvliegende morpho-vlinders hebben zich ontwikkeld tot efficiënte zwevers
Sommige soorten morpho-vlinders leven hoog in het bladerdek van de Amazone en hebben zich ontwikkeld tot buitengewoon efficiënte zwevers. Dit blijkt uit een onderzoek van Wageningen University & Research dat in Science is gepubliceerd. Het verhuizen van de iconische blauwe vlinder van de lage begroeiing naar het bladerdek heeft een enorme invloed gehad op de evolutie van de morpho-vlinder en zijn vlucht.
De grote Amazone morpho-vlinders staan bekend om hun blauw oplichtende vleugels en behoren tot de grootste vliegende insecten. De meeste morpho-soorten vliegen laag tussen het struikgewas in de bossen, maar enkele soorten leven hoog in het bladerdek. Wetenschappers hebben gedurende enkele maanden de vlucht van de morpho-vlinders in de Peruaanse jungle opgenomen met hogesnelheidscamera’s, zowel dicht bij de grond als in het bladerdek.
Morpho’s vlucht
De vlinders die in de lage begroeiing leven fladderen krachtig, terwijl de morpho- vlinders die hoog in de bomen leven een uiterst efficiënte zweefvlucht vertonen. "Dat snelle gefladder is waarschijnlijk een voordeel bij verplaatsingen door de dichtbegroeide onderlagen van het woud", zegt onderzoeker Florian Muijres. "Een zweefvlucht daarentegen stelt de soort die in het bladerdek woont in staat om grote afstanden af te leggen tegen een gering energiegebruik in hun open habitat." Een dergelijke afwijkende evolutie van de vlucht kan het gevolg zijn van eenvoudige gedragsverandering, maar ook van morfologische verschillen.
Terug in het Nederlandse lab hebben de onderzoekers de aerodynamische prestaties van de vlinders omgezet in computersimulaties met de hulp van vloeistofdynamica-ingenieurs van het Maritiem Research Instituut Nederland. De aerodynamicamodellen zijn duidelijk: de vorm van de vleugel speelt een cruciale rol in de efficiëntie van de zweefvlucht. Verrassend is echter dat verschillende soorten die in het bladerdek wonen op verschillende manieren een meer efficiënte vlucht bereiken. Sommige hebben juist smallere vleugels, weer andere driehoekvormige vleugels. De toegenomen vlieg-efficiëntie is echter hetzelfde.
Biodiversiteit
Het onderzoek toonde aan hoe natuurlijke selectie die het gevolg is van verschillende microleefomgevingen kan leiden tot de ontwikkeling van zweefvlucht door het gelijktijdig veranderen van de vleugelvorm en het vlieggedrag. "Ons werk toont aan dat de diversiteit in leefomgevingen in het regenwoud een sleutelfunctie heeft in de evolutionaire verschillen tussen soorten", zegt onderzoeker Camille le Roy. "De integriteit van het woud houdt dus verband met het in stand houden van biodiversiteit."
- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan