Transition Support System-aanpak

Steden groeien, het onbestendige klimaat bedreigt de voedselproductie en de vraag rijst hoe wij in 2050 de bevolking van voldoende en gezonde voeding kunnen voorzien. Een vraag die speelt in stedelijke gebieden over de hele wereld, waarbij er geen standaardantwoord mogelijk is. Het gaat immers over veranderprocessen van vaak meer dan 20 jaar. Er is echter wel een standaardaanpak om te sturen naar een breed gedragen toekomstperspectief in een regio: de Transition Support System-aanpak.

De kracht van de TSS-aanpak is uw actieve rol en deskundigheid, samen met betrokken stakeholders, in combinatie met onze beslissingsondersteunende methoden en technieken. Deze aanpak ondersteunt u en betrokken stakeholders bij het nemen van breed gedragen beslissingen op het gebied van beleid en strategie richting een gewenste toekomst. Hierbij is uw kennis, data en informatie, en die van uw stakeholders, onmisbaar.

Het voordeel van de TSS-aanpak is dat het beleid en de strategie wordt vastgesteld en bijgewerkt in nauwe samenwerking met de betrokkenen en ondersteund met verdiepende analyses, zoals ruimtelijke inzichten over landgebruik en cijfermatig materiaal voor specifieke sectoren of bevolkingsgroepen om ontwikkelingen en effecten van handelingsperspectieven te onderbouwen. Extreme voorbeelden van handelingsperspectieven kunnen worden besproken en uitgewerkt. De groep betrokkenen kan in het proces wisselen van samenstelling, afhankelijk van de geïdentificeerde handelingsperspectieven.

De 5 stappen van de Transition Support System-aanpak

Met de Transition Support System-aanpak begeleidt Wageningen Economic Research regio’s naar een duurzaam, betaalbaar, betrouwbaar en kwalitatief hoogwaardig voedselsysteem.

Stap 1: Urgentie

De TSS-aanpak start bij het bewust worden van de urgentie van een complex van vraagstukken, zoals klimaatverandering, bevolkingsgroei in steden en voedselzekerheid.

Een of meerdere organisaties, zoals de overheid of het bedrijfsleven, kunnen de urgentie adresseren. Hierbij kunnen de vragen zeer divers zijn, zoals: Hoe kunnen we iedereen in de toekomst blijvend voorzien van voldoende en gezond voedsel? Hoe kunnen stedelijke gebieden zich wapenen tegen hevige wateroverlast én extreme droogte? Hoe kunnen we efficiënt omgaan met onze hulpbronnen?

Voor het beantwoorden van de vragen in het complex van vraagstukken is een beleidsevaluatie en een analyse van relevante maatschappelijke trends en relevante betrokkenen en hun positie binnen het transitieproces noodzakelijk. Op basis hiervan is het mogelijk om een groep betrokkenen samen te stellen.

Stap 2: Scenario analyse

Op basis van de urgentie maken wij verschillende toekomstbeelden inzichtelijk. Dit kunnen globale toekomstbeelden zijn, waarbij de gevolgen voor de regio (stad, landelijk gebied) worden bediscussieerd. Voor de toekomst van de voedselzekerheid door bevolkingsgroei en klimaatverandering maken we bijvoorbeeld gebruik van de Shared Socio-economic Pathways (SSP) van IPCC.

Binnen deze context bepaalt de groep relevante betrokkenen welk toekomstbeeld gewenst is, waarbij iedere betrokkene zijn of haar belang inbrengt. Tevens wordt geïdentificeerd met welke handelingsperspectieven (zoals overheidsbeleid, strategieën van bedrijven en organisaties) zij dit willen bereiken.

Stap 3: Verdiepende analyse

In de derde stap worden de gevolgen van de handelingsperspectieven verder uitgediept aan de hand van ruimtelijke en/of cijfermatige inzichten voor het landschap, de natuur, groepen burgers, geografische locaties of economische sectoren, al naar gelang uw vraag.

Hiervoor maken wij gebruik van een combinatie van kwalitatieve en kwantitatieve methoden en technieken. Dit biedt inzicht in de verschillende toekomstscenario’s, bijvoorbeeld bij groei van de bevolking over een bepaalde periode op voedselproductie, voedselvraag, prijzen en handel.

Stap 4: Inzicht in toekomstpaden (gekozen strategie en beleid)

In deze fase maken we de impact van de verschillende handelingsperspectieven inzichtelijk. De betrokkenen bespreken gezamenlijk de effecten. Hierbij bepalen zij of deze effecten wenselijk zijn of dat een andere insteek beter past.

Dit kan indien nodig leiden tot het samen identificeren van nieuwe handelingsperspectieven en aanpassing van de uitgangspunten, alsmede het vergaren van aanvullende data, voor de berekeningen.

Stap 5: Impactevaluatie

Uiteindelijk wordt elke ingezette strategie en elk gekozen beleid geëvalueerd op de bereikte impact en vergeleken met de gewenste impact. Op basis van de feedback bepalen we vervolgens welke vervolgstap we nemen, zoals het aanscherpen van doelen (stap 1), nieuwe of aanvullende inzichten vanuit scenario’s (stap 2), nieuwe of aanvullende verdiepende analyses (stap 3), aanpassen van toekomstpaden (stap 4), zie figuur 3. Hierbij wordt ook weer bekeken welke stakeholders op dat moment nodig zijn. De verkregen inzichten maken aanpassing van strategieën en beleid mogelijk.