Toepassingen

Het LGN-bestand kent vele toepassingsmogelijkheden op het gebied van waterbeheer, ruimtelijke planning, natuurbeheer en milieubeheer. Binnen KWR en waterleidingbedrijven, PBL en de provincie Limburg wordt LGN in o.a. de volgende toepassingen gebruikt:

  • risicowaardering m.b.t. kwaliteit van het grondwater,
  • berekeningen van grondwateraanvulling en gebruik,
  • prognose van het watergebruik,
  • temperatuur water in het leidingnetten i.v.m. microbiologische risico’s,
  • uitspoeling N, P en pesticide naar grond- en oppervlakte water (modellen SWAP, STONE en Geopearl)
  • emissieregistratie (o.a. verdeling fijnstof, stikstof, koolwaterstoffen)
  • berekeningen luchtverontreiniging (model OPS) en geluidsbelasting (model EMPARA)
  • erosie

Presentaties toepassingen KWR, PBL en Provincie Limburg:

Hieronder volgen enkele voorbeelden van toepassingen.

Waterbeheer

Waterbeheer

Overvloedige neerslag in het stroomgebied van de Rijn en de Maas gedurende de winter van 1995 zorgde voor veel wateroverlast in het rivierengebied. Deze overlast zorgde echter wel voor een hernieuwde impuls ten aanzien van waterbeheer omdat duidelijk werd dat maatregelen dringend nodig zijn. Veel aandacht wordt nu ook besteed aan het ontwikkelen van modellen waardoor het overstromingsproces beter kan worden beschreven en begrepen. Uiteindelijk kunnen deze modellen het effect voorspellen van ingrepen die worden gedaan om de wateroverlast in het rivierengebied te beperken.

Voor het opstellen van deze overstromingsmodellen is veel ruimtelijke informatie nodig zoals bijvoorbeeld gedetailleerde hoogtemodellen en informatie over het landgebruik Een belangrijke parameter in deze modellen is de ruwheid van het oppervlak waarover het water stroomt.

Berekening van grondwateraanvulling t.b.v. hydrologische modellen

De aanvulling van een aquifer is een belangrijke factor bij het bepalen van de mate waarin een aquifer geexploiteerd kan worden ten behoeve van de drinkwatervoorziening. Het landgebruik is een belangrijke factor bij het schatten van deze aanvulling, een aantal voorbeelden zijn bijvoorbeeld:

Stedelijk gebied draagt over het algemeen in zeer geringe mate bij aan de aanvulling van het grondwater doordat regenwater zeer snel wordt afgevoerd door het riool.

Verschillende landbouwgewassen hebben een verschillende verdamping waardoor verschillen ontstaan in de mate waarin deze gewassen water ontrekken aan de bodem.

De aanwezigheid van loofbos dan wel naaldbos heeft een groot effect op de neerslag omdat naaldbossen veel meer regenwater opslaan in het kronendak en langs de stam dan loofbossen.

Het LGN3-bestand wordt door provincies en waterleidingbedrijven o.a. gebruikt om inzicht te krijgen in de ruimtelijke patronen van grondwateraanvulling, om vervolgens deze informatie in hydrologische modellen te verwerken.

Ruimtelijke planning

Toepassing t.b.v. de wet herstructurering varkenshouderij

Toepassing t.b.v. de wet herstructurering varkenshouderij

Het grote aantal varkenshouderijen in Nederland heeft een aantal duidelijke milieuproblemen tot gevolg. Na de varkenspest epidemie van 1998 is door het ministerie van LNV besloten dat de sector geherstructureerd moest worden om de nadelige gevolgen te beperken. Een van de consequenties van deze wet is dat varkenshouderijen op ongewenste locaties (dicht bij natuurgebieden, etc) moeten worden gesloten of op een andere plaats moeten worden gehuisvest.

Het LGN3-bestand is tezamen met veel aanvullende geo-informatie, door een aantal provincies gebruikt om gebieden te alloceren die geschikt zijn voor deze vorm van veehouderij.

Verkennende studies t.b.v. grootschalig infrastructurele werken

Het LGN-bestand wordt regelmatig gebruikt door organisaties als Rijkswaterstaat en en NS Railconsult, om in een vroegtijdig stadium verkennende studies uit te voeren t.b.v. trace-alternatieven. Op het moment dat er een grove trajectkeuze gemaakt en het planningsproces naar een volgend stadium over gaat, dan wordt er over het algemeen gebruik gemaakt van meer nauwkeurige informatie. De schaal van het LGN-bestand (1:50.000) is dan niet meer voldoende.

Milieubeheer

Planning van vulplaatsen voor het spuiten van bestrijdingsmiddelen

Planning van vulplaatsen voor het spuiten van bestrijdingsmiddelen

Begin jaren tachtig, werden er pesticiden gevonden in drinkwater dat werd gewonnen in het stroomgebied van de Drentsche Aa. De belangrijkste oorzaken van deze verontreiniging waren verstuiving tijdens het spuiten, oppervlakkige afstroming tijdens regenbuien en het morsen tijdens het oppompen van water uit sloten. Om deze laatste oorzaak aan te pakken zijn alternatieve pompplaatsen gecreerd zodat boeren geen gebruik hoeven te maken van sloten en beken om water te pompen. Omdat pesticiden voornamelijk gebruikt worden t.b.v. de akkerbouw is het LGN-bestand gebruikt om de locatie van de pompputten zo te kiezen dat de afstand naar de akkerbouwgebieden kon worden geminimaliseerd.

Evaluatie van maatregelen om nitraatverontreiniging tegen te gaan

Het ondiepe grondwater is in Nederland in veel gevallen verontreinigd met nitraat door het gebruik van kunstmest, het uitrijden van mest door intensieve veehouderij en de ammoniakuitstoot door met name pluimvee- en varkenshouderijen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiene (RIVM) heeft modellen ontwikkeld die deze verontreiniging kunnen modelleren en die ook het effect van maatregelen kunnen simuleren. De landbouwklassen van het LGN-bestand vormen een belangrijke informatiebron voor deze modellen omdat de nitraatgift in de landbouw sterk gekoppeld is aan het type gewas. Naast het LGN-bestand wordt in deze modellen o.a. gebruik gemaakt van de bodemkaart en de grondwaterdiepte om de uitspoeling van nitraat te schatten.

Overige toepassingen

Planning van het netwerk voor mobiele telefonie

Om tot een optimaal netwerk van GSM-ontvangers te komen is informatie nodig over het landgebruik. Verschillende vormen van landgebruik hebben verschillende karakteristieken wat betreft de transmissie van microgolven. Het LGN-bestand is ingezet om het netwerk te optimaliseren.