De PIP-aanpak: het fundament voor duurzame verandering

De PIP-aanpak: het fundament voor duurzame verandering

De PIP-aanpak is een inclusieve bottom-up aanpak die mensen actief betrekt bij milieubeheer en duurzame verandering. In Oost-Afrika heeft deze aanpak duizenden boeren gemotiveerd om bodemdegradatie tegen te gaan en in hun land te investeren. Op basis van hun PIP, een geïntegreerd plan voor het land en de familie, worden deze boeren 'actors of change', die vastbesloten zijn om hun visie van een florerende en veerkrachtigere boerderij als basis voor een duurzamere toekomst werkelijkheid te laten worden.

Wat doet PIP?

PIP is een acroniem voor het Franse "Plan Intégré du Paysan" of “Geïntegreerd Plan” voor de boerenfamilie. Het visualiseren en tekenen van de gewenste toekomstige boerderij en het plannen hoe daar te komen, vormen de kern van de PIP-aanpak. PIP motiveert mensen om in actie te komen en verandert hun manier van denken: van korte- naar langetermijnvisies, van passief naar betrokken en gemotiveerd, en van problemen zien naar kansen verzilveren.

Op deze manier legt de PIP-aanpak het fundament voor duurzame verandering: gemotiveerde mensen die zich verantwoordelijk voelen om het en de natuurlijke hulpbronnen goed te beheren, en bereid zijn daarin te investeren.

Waar we PIP implementeren

Wageningen Environmental Research is in 2014 begonnen met de ontwikkeling van de PIP-aanpak in Burundi, en heeft deze daarna verder doorontwikkeld met lokale partners en (PhD-) studenten van Wageningen Universiteit. In Burundi werken momenteel verschillende projecten en lokale organisaties met PIP, waarmee meer dan 100.000 boeren worden bereikt.

In Oeganda is WENR in 2019 gestart met een 'research for development' PIP-project in de Manafwa-watershed, en we zijn ook betrokken bij projecten die de PIP-aanpak implementeren in Rwanda en de DRC.

Wat PIP is

Het maken van een PIP, het Geïntegreerd Plan voor de boerenfamilie, is het belangrijkste instrument in de de aanpak. Door WENR opgeleide lokale PIP-experts helpen families om samen een visie en een actieplan te ontwikkelen (zie onderstaande figuur), met daarin centraal een tekening van de huidige en de gewenste toekomstige boerderij in 3-5 jaar, inclusief betere gewas- en landbeheerpraktijken.

Door een PIP te maken groeit het bewustzijn binnen de familie over hoe ze samen hun situatie kunnen verbeteren en toewerken naar haalbare gemeenschappelijke doelen. Wat volgt is motivatie en actie, want een PIP is volledig gebaseerd op wat een familie zelf kan doen: eigenaarschap is cruciaal! Door dit op te schalen wordt het fundament gelegd voor duurzame verandering: van familie, naar dorp, naar landschap!

Een PIP getekend door een Burundese boerenfamilie: links de huidige situatie, rechts de gewenste toekomstige situatie.
Een PIP getekend door een Burundese boerenfamilie: links de huidige situatie, rechts de gewenste toekomstige situatie.

Doe mee met PIP!

Wageningen Environmental Research is de grondlegger van de PIP-aanpak en heeft deze in de afgelopen jaren ontwikkeld tot een praktisch en breed toepasbaar instrument. Materialen zoals de PIP Manual (een stap-voor-stap handleiding), PIP video's, best practices video's, en publicaties & studies zijn voor iedereen beschikbaar om meer te leren over PIP. Ook bieden wij diverse trainingen aan, zowel online als in Burundi en Oeganda, variërend van een snelle introductiecursus tot 4-daagse cursussen.

Kijk voor meer informatie op onze Engelstalige website of neem contact op via aad.kessler@wur.nl.

    Een trotse PIP-boer met zijn nieuwe bananenboompje gekocht van zijn eigen geld.
    Een trotse PIP-boer met zijn nieuwe bananenboompje gekocht van zijn eigen geld.