Nieuws

Wageningse onderzoekers verkennen voedselsystemen om voedselverliezen en -verspilling tegen te gaan

article_published_on_label
13 juni 2022

Voedselverliezen en voedselverspilling (Food Loss and Waste, FLW) vormen een groot probleem: naar schatting gaat ongeveer een derde van alle voedsel dat wereldwijd wordt geproduceerd verloren voordat het kan worden geconsumeerd. Het tegengaan van deze verliezen en verspilling is een belangrijke route naar duurzamere productie en consumptie, betere toegang tot gezond voedsel en meer economische mogelijkheden voor actoren in de voedselketen. Hoewel er talloze algemene aanbevelingen zijn om dit te realiseren, is de uitvoering van deze ideeën in reallife voedselsystemen vaak verre van eenvoudig. In een recent gepubliceerd boek onderzoeken WUR-deskundigen uit uiteenlopende domeinen hoe globale FLW-aanbevelingen kunnen worden vertaald naar concrete acties, oplossingen en transitiepaden.

Lancering op het WIFI-event

Op 13 juni hebben onderzoekers van Wageningen op het event Wageningen Integration For Impact (WIFI) het boek ‘A journey into the world’s food systems in search of losses, waste and ways to solve them’ gelanceerd. In het boek worden nieuwe wetenschappelijke inzichten en praktijkgericht onderzoek belicht waarbij in grote lijnen wordt geschetst hoe we datgene wat moet gebeuren kunnen omzetten in concrete maatregelen om onze voedselsystemen duurzamer te maken.

Sanne Stroosnijder, programmamanager Food Loss and Waste Prevention bij Wageningen Food & Biobased Research, is een van de initiatiefnemers en redacteuren van het boek. Zij overhandigde het eerste digitale exemplaar aan Casper Holl, hoofd agro-economisch beleid en voedselzekerheid van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Volgens Stroosnijder is het terugdringen van voedselverliezen en -verspilling geen doel op zich, maar een middel om een doel te bereiken, waarbij interventies gericht op het beperken van FLW moeten bijdragen aan het verbeteren van voedsel- en voedingszekerheid en duurzamere voedselsystemen. “Alle auteurs van dit boek hebben zichzelf voor de uitdaging gesteld om globale aanbevelingen op het gebied van FLW te vertalen naar concrete acties, om zo daadwerkelijk de stap te zetten van 'wat' naar 'hoe'.”

Call to action

Het afsluitende hoofdstuk van het boek kan worden beschouwd als een call to action. Doelstelling 12.3 van de SDG roept op om voor 2030 de wereldwijde voedselverspilling per hoofd van de bevolking in de detailhandel en op consumentenniveau te halveren en voedselverlies in de productie en supply chain te verminderen (inclusief verliezen na de oogst). Met deze deadline in zicht neemt de urgentie om actie te ondernemen en betekenisvolle en langdurige impact te realiseren met de dag toe. Het boek eindigt met de volgende slotopmerkingen:

  • Er is een belangrijke potentiële rol weggelegd voor praktijkonderzoek naar het verbeteren van voedselsystemen.Naast het verder optimaliseren van voedselvoorzieningsketens in ontwikkelde economieën, moeten we onze inspanningen om FLW terug te dringen in lage- en middeninkomenslanden verder opvoeren. Hier valt immers nog veel winst te behalen op het gebied van het terugdringen van voedselverlies en -verspilling.
  • Wetenschappelijke aanbevelingen uitvoerbaar maken. Dit boek geeft voorbeelden van de manier van denken die nodig is om radicale algemene aanbevelingen toepasbaar te maken voor het betreffende voedselsysteem dat dringend actie behoeft. Er is een overvloed aan ideeën voor wat betreft de aanpak. De vertaalslag van deze ideeën naar impact in het voedselsysteem vraagt niet alleen om initiatieven van onderaf om kleine successen te boeken, maar ook om meer systeemgerelateerde inspanningen gericht op het ontwikkelen van strategieën voor het opschalen en versnellen van successen.
  • Alle actoren zullen op een of andere manier buiten hun comfortzone moeten treden. Zoals aangegeven in het boek zullen beleidsmakers, ambtenaren en financieringsinstanties bijvoorbeeld op geheel nieuwe manieren moeten samenwerken met en ondersteuning moeten verlenen aan actoren in de informele sector. Daarnaast zullen onderzoekers zich meer moeten bezighouden met de praktische uitvoering van acties op het gebied van FLW.
  • Samenwerking is cruciaal. We kunnen niet wachten op één ontwikkeling die de oplossing voor alles is. In plaats daarvan moeten we allemaal (als actoren in het voedselsysteem) bijdragen aan de transformatie. Dit kunnen we doen aan de hand van kleine stapjes of 'trial and error'-acties van onderaf die mogelijk resulteren in bredere ontwikkelingen, en door te zorgen voor een politiek en economisch klimaat dat gunstig is voor duurzame verandering.

Stroosnijder: “We hopen dat lezers geïnspireerd raken om zich meer te verdiepen in ons voedselsysteem en in de manieren om dit duurzamer en rechtvaardiger te maken, waarbij voedselbronnen optimaal worden benut, zonder verliezen en verspilling. Systemische verandering begint met een paar kleine stapjes, waarna steeds meer kleine stappen volgen. We nodigen de lezer uit om na te denken over het voedselsysteem waarvan zij deel willen uitmaken, en om dit te realiseren.”

Dit werk is uitgevoerd door Wageningen University & Research in het kader van het project Food Loss and Waste Dialogue (BAPS projectcode KB-35-008-015), onderdeel van het onderzoeksprogramma Food Security and Valuing Water (KB-35), gefinancierd door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Het onderzoek in deze publicatie werd op objectieve wijze uitgevoerd door onderzoekers die onpartijdig handelen ten aanzien van de opdrachtgever(s) en sponsor(en).