Dienst

Ecologische genetica

Beheers- en beleidsgericht ecologisch onderzoek richt zich onder meer op de duurzame instandhouding van soortenrijkdom en populaties van kwetsbare en bedreigde soorten. Voor dit onderzoek kan deels gebruik worden gemaakt van conventionele methoden, zoals de bepaling van soortenrijkdom op basis van uiterlijke kenmerken en gedetailleerde demografische studies. In steeds meer gevallen zijn echter ook moleculaire technieken beschikbaar.

Het onzichtbare zichtbaar maken – genetische tools voor natuurbeheer

DNA-onderzoek wordt in sneltreinvaart goedkoper en toegankelijker en is daarmee tegenwoordig uitermate goed toepasbaar in praktisch ecologisch onderzoek. Soms is het een alternatief, door sneller antwoord te geven op een vraag, of door verstoring van plant en dier tijdens het onderzoek te verminderen. Daarnaast bieden moleculaire methoden ongekende nieuwe mogelijkheden.

Verschillen in de code van het DNA maken het niet alleen mogelijk om verschillende soorten van elkaar te onderscheiden, maar kunnen ook gebruikt worden om individuele soortgenoten uit elkaar te houden. Beide niveaus van variatie zijn enorm nuttig voor allerlei vragen gericht op natuurbeleid en –behoud.  Het stelt ons in staat om de diversiteit in lastig toegankelijke systemen te bepalen, maar ook om de levensvatbaarheid van populaties te bepalen, om na te gaan in hoeverre soorten nog in staat zijn om zich door het landschap te verplaatsen of om de herkomst van specifieke individuen te achterhalen.   

Een belangrijk deel van ons werk richt zich op soorten die zich niet makkelijk in het veld laten zien. Door gebruik te maken van restjes DNA die zich bevinden in uitwerpselen, haren, veren of eischalen, kunnen we belangrijke gegevens verzamelen over de aantallen en verspreiding van schuwe (nacht)dieren in een gebied en zelfs hun sociale gedrag en voorplantingspatronen in kaart brengen. De afgelopen jaren hebben wij een flinke expertise opgebouwd op het terrein van dergelijke non-invasieve genetische monitoring van populaties, wat vaak specifieke protocollen vereist die om kunnen gaan met DNA van lage kwaliteit en kwantiteit. Vergelijkbare technieken kunnen ook worden toegepast om de aanwezigheid van soorten in een systeem aan te tonen, op basis van bodem- of watermonsters.

Publicaties


Algemeen

Monitoring van populaties:

Verspreiding en herkomst:

    eDNA barcoding:

    Forensic research: