Nieuws

Op weg naar een landsdekkend bestand voor grondwaterdynamiek

article_published_on_label
18 april 2019

De komende jaren zal van Laag-Nederland een kaart over grondwaterdynamiek (Gd) worden samengesteld en beschikbaar worden via de Basisregistratie Ondergrond van Nederland. In combinatie met gegevens van Hoog-Nederland zal dan een gedetailleerde, landsdekkende Gd-kaart voor handen zijn. In 2018 is bestaande en nieuwe informatie over de provincie Flevoland bijeengebracht en verwerkt tot een Gd-kaart voor deze provincie.

Ontwikkeling van een landsdekkend bestand voor grondwaterdynamiek

Er is behoefte aan actuele informatie over de grondwaterdynamiek voor toepassingen zoals ruimtelijke ordening, infrastructuur, landbouw en natuur. Deze informatie wordt beschikbaar gemaakt via de Basisregistratie Ondergrond van Nederland (BRO) als wettelijke taak in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De BRO is een open data platform met gestandaardiseerde en actuele informatie over bodem en geologie. In 2004 is van Hoog-Nederland een kaart gemaakt van de grondwaterdynamiek (Gd-kaart). Het streven is om de informatie voor Nederland landsdekkend uniform te krijgen. Daartoe wordt de geactualiseerde grondwatertrappenkaart in Laag-Nederland stapsgewijs op het niveau van een Gd-kaart gebracht, te beginnen in de provincie Flevoland. Het onderzoek met gebruik van een Gd-kartering is uitgevoerd door Wageningen Environmental Research.

Kartering en Gd-kaart van Flevoland

Doel van dit project is bij te dragen aan de ontwikkeling van een landsdekkend bestand van de grondwaterdynamiek (Gd), waarin voor elke 50 × 50 m-rastercel een actuele Gemiddeld Hoogste Grondwaterstand (GHG), Gemiddelde Voorjaars Grondwaterstand (GVG), Gemiddeld Laagste Grondwaterstand (GLG) (GxG) en grondwatertrappen (Gt) is gespecificeerd, naast frequentieverdelingen van de grondwaterstandsinformatie die de nauwkeurigheid van die informatie weergeven. De bestaande informatie over de provincie Flevoland is bijeengebracht en op bruikbaarheid onderzocht. Op basis hiervan is een meetnet ontworpen voor gerichte opnames van de grondwaterstand. In 2018 is in de provincie Flevoland actuele informatie ingewonnen over de seizoensfluctuatie van de grondwaterstand, gedurende twee meetcampagnes, in het voorjaar en het begin van het najaar. De verkregen grondwaterstandsinformatie is verwerkt tot één Gd-kaart voor Flevoland.

Ervaringen met de verzamelde informatie en de kartering leiden tot aanbevelingen

Uit de ervaring die is opgedaan tijdens deze inventarisatie kan worden geconcludeerd dat in Laag-Nederland de Gd-kaart niet op dezelfde wijze kan worden vervaardigd als in Hoog-Nederland. Het blijkt bijvoorbeeld dat het Actueel Hoogtebestand geen bruikbare hulpinformatie biedt. Ook blijkt dat in gebieden met een beheerst peil zoals Flevoland, het lastig is om op korte afstanden de variatie in grondwaterstanden te bepalen als gevolg van de afstand tot ontwateringsmiddelen en verschillen in beregening en peilbeheer. De onderzoekers bevelen daarom aan om de methodiek aan te passen, zodat de Gd-kaarten in Laag-Nederland efficiënter tot stand komt en kwalitatief beter is. Deze aanbeveling is inmiddels ter hand genomen.