Nieuws
Reconstructie omgeving geeft uniek inzicht in leven Meisje van Yde
Het Meisje van Yde is het bekendste veenlijk van Nederland, mede door een gezichtsreconstructie uit 1994. Dankzij nieuw onderzoek van Wageningen University & Research (WUR) weten we nu ook in wat voor omgeving en gemeenschap zij heeft geleefd. Dit geeft unieke inzichten in het leven en de dood van het Meisje van Yde.
Het Meisje van Yde was vermoedelijk zestien jaar oud toen zij ongeveer tweeduizend jaar geleden werd vermoord en achtergelaten in een veen ten zuiden van het huidige Drentse dorpje Yde. In 1897 werd haar lichaam gevonden door twee veenarbeiders. Door de optimale omstandigheden van het veen met een laag zuurstofgehalte, is het lichaam zeer goed bewaard gebleven. Mede hierdoor was een gezichtsreconstructie mogelijk.
Geweld of geofferd
Bij de vondst droeg het meisje een zware, wollen mantel en bleek de helft van haar lange haren afgeschoren te zijn. Het meisje werd gevonden met een wollen bandje om haar hals, dat doet vermoeden dat zij gewurgd is. Net bij veel andere veenlijken, is onduidelijk wat de achtergrond van haar dood is. “Er zijn twee theorieën” zegt Roy van Beek, assistent professor bij WUR en leider van het onderzoeksteam. “De eerste is dat deze mensen zich niet hielden aan de maatschappelijke spelregels van destijds. Veenlijken kunnen veroordeelde misdadigers zijn geweest, of mensen die zich schuldig hebben gemaakt aan overspel. De tweede, meer bekende verklaring is dat het om offers aan hogere machten ging.”
Achtergelaten in ondiep veen
Het onderzoeksteam, bestaande uit wetenschappers uit verschillende disciplines, heeft de vondstlocatie van het meisje en de omgeving uitvoerig geanalyseerd en in kaart gebracht. Een dergelijke studie is nog niet eerder gedaan. “Hierdoor weten we dat het landschap destijds een mozaïek was van heuvelruggen met lage veengronden, graslanden en beekdalen” zegt Roy van Beek. “Mensen woonden in hoger gelegen gebieden om hun voeten droog te houden. Het meisje komt mogelijk uit een nederzetting op de Yde heuvelrug. Haar lichaam is ongeveer een kilometer verderop achtergelaten in een klein en relatief ondiep veen.”
Moord op kleine schaal
De gemeenschap leefde vermoedelijk een egalitair bestaan. Samen met het onopvallende en nabijgelegen veen waar het meisje gevonden is, maakt dit aannemelijk dat haar moord op relatief kleine schaal is uitgevoerd. “Door niet naar een stukje van de puzzel te kijken maar naar het geheel, krijgen we veel beter inzicht in haar leven destijds en de reden voor haar dood. Er zijn nog veel meer veenlijken gevonden in Europa, waarvan naar schatting 48 in Nederland. We hopen dat deze onderzoeksopzet ook op andere plekken wordt toegepast, zodat we nog meer te weten te komen over het bijzondere fenomeen van veenlijken.”
Het lichaam van Meisje van Yde bevindt zich in het Drents Museum in Assen.