Nieuws

Wereldwaterdag benadrukt belang van schoon grond- èn oppervlaktewater

Published on
21 maart 2017

Woensdag 22 maart. Wereldwaterdag. Hoewel 72% van de aarde bedekt is met water, is slechts 3% daarvan geschikt voor drinkwater of irrigatie. Op dit moment is er al op zo’n 17% van het Europese grondgebied sprake van problemen met de watervoorziening, en de verwachting is dat dit alleen maar zal toenemen. Van de 40.000 miljoen m3 water die in Europa jaarlijks wordt gezuiverd, wordt slechts zo’n 960 miljoen hergebruikt. De rest verdwijnt in zee. Op Wereldwaterdag pleit de Europese Commissie dan ook nadrukkelijk voor een beter beheer van ons water.

Ook Nederland kent forse problemen op het gebied van de waterkwaliteit. (Nog) niet zozeer wat ons drinkwater betreft, maar wel als het gaat om de kwaliteit van ons grond- en oppervlaktewater. Daarbij gaat het onder andere om van de landbouw afkomstige nutriënten (stikstof, fosfaat) en bestrijdingsmiddelen. “Er is veel verbeterd, maar er is nog steeds te veel verontreiniging, en er spoelen nog steeds kostbare meststoffen weg naar het grond- en oppervlaktewater,” zegt programmaleider Duurzaam waterbeheer Ivo Demmers. “Tegelijkertijd lijden natuur en biodiversiteit onder deze vervuiling, maar ook vissers en recreanten die gebruik maken van het water. Zij hebben last van vaak giftige algen en waterplanten die welig tieren door het nutriëntenoverschot. En de drinkwaterbedrijven moeten zich door deze nutriënten meer inspannen om het ingenomen water op drinkwaterkwaliteit te brengen.”

Europese Kaderrichtlijn Water

Zonder extra maatregelen worden ook de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water niet gehaald. “Om de waterkwaliteit duurzaam te verbeteren moet je beginnen aan de voorkant,” zegt Peter Schipper, projectleider waterkwaliteit. ”Want wat niet in het water komt, hoeft er ook niet uit.” De verwerking van mest speelt daarbij een belangrijke rol. Zo werken Oscar Schoumans en Inge Regelink aan ‘Groene Mineralen Centrales’ voor de verwerking van varkensmest. De eerste proefinstallatie kan op jaarbasis 100.000 ton varkensmest verwerken tot o.a. minerale meststoffen. Dit project van maakt onderdeel uit van een serie grootschalige demonstratieprojecten die met het bedrijfsleven worden opgezet.

Grondwateratlas

Waar de vervuiling van het oppervlaktewater regelmatig in de publiciteit komt, wordt het belang van schoon grondwater vaak over het hoofd gezien. Roel Kruijne werkt daarom aan een Grondwateratlas voor bestrijdingsmiddelen, waarin het voorkomen van werkzame stoffen en afbraakproducten van bestrijdingsmiddelen in het grondwater in kaart wordt gebracht. Deze zal door de overheid onder andere worden gebruikt bij het beoordelen van het toelaten van gewasbeschermingsmiddelen in Nederland. De data kunnen ook worden gebruikt door waterbedrijven die grondwater gebruiken voor hun drinkwaterproductie.

Gezamenlijk aanpak

Ook op het punt van waterverontreiniging door geneesmiddelen wordt onderzoek gedaan. Restanten van geneesmiddelen zijn moeilijk te meten, maar die hebben al effect als ze in zeer lage concentraties voorkomen in het water en de bodems van sloten. Andere projecten gaan over de problematiek rondom kwel en zout in kustgebieden, waterberging om overstromingen te verminderen (retentiegebieden, groene daken), monitoring, slibverwerking, drainage en nog veel meer. “Samen met boeren, bedrijfsleven, provincies, waterschappen en drinkwaterbedrijven hebben we het initiatief genomen om in een gezamenlijke aanpak de kennis van alle facetten van de waterkwaliteit de komende jaren een impuls te geven,” zegt Peter Schipper. “Daarmee werken we aan een betere waterkwaliteit, voor een gezonde, veilige leefomgeving en duurzame voedselproductie.”

Klik hier voor meer voorbeelden van onderzoek van Wageningen Environmental Research (Alterra) naar onze waterkwaliteit.