Nieuws

Wereldwijd verlies van biodiversiteit valt nog te stoppen

article_published_on_label
10 september 2020

Er is nog hoop op behoud van dier- en plantensoorten die door toedoen van de mens snel verdwijnen. Dat concludeert het internationale onderzoeksinstituut IIASA in samenwerking met onder meer Wageningen University & Research en het Planburo voor de Leefomgeving. In het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Nature laten zij zien dat met integrale actie en internationale samenwerking de biodiversiteit nog te behouden is en zelfs te herstellen. Dan moet de natuur beschermd worden moet en onder andere het voedselsysteem op de schop.

In het onderzoek, gepubliceerd in Nature en onderdeel van het laatste Living Planet Report van het WNF, kaarten onderzoekers voor het eerst een geïntegreerde oplossing aan voor het bereiken van de biodiversiteitsdoelen voor 2050.

Voedselvoorziening onder druk

Al tientallen decennia dunt het planten- en dierenrijk in hoog tempo uit en worden ecosystemen steeds kleiner en van mindere kwaliteit. Als deze neerwaartse trend niet stopt, komt de voedselvoorziening voor toekomstige generaties onder druk te staan. Ook zal schoon water en schone lucht schaars worden. Er liggen al ambitieuze doelen op tafel om onze natuur te redden. Maar daar tussendoor speelt ook de praktische noodzaak om onze groeiende wereldbevolking te kunnen blijven voeden.

Tij is te keren 

Volgens Hans van Meijl, econoom bij Wageningen Economic Research is het onderzoek positief bedoeld: “Het tij is te keren. Vorig jaar gaf het Ipbes rapport dat aan dat het slecht gesteld is met onze biodiversiteit. Nu zie je in dit onderzoek dat we aan ons voedselsysteem moeten werken en onze bossen moeten beschermen en dat er dan een positieve verandering kan komen."

Magnet en Globio 

In het grootschalige onderzoek gebruiken wetenschappers verschillende rekenmodellen en scenario's. Dit zijn modellen waarmee ze op mondiale schaal de gevolgen van veranderingen in het milieu, veranderingen in het gebruik van land en biodiversiteit kunnen uitrekenen. Wageningen Economic Research heeft een eigen rekenmodel voor de wereldeconomie met de naam Magnet (Modular Applied GeNeral Equilibrium Tool) ingezet voor dit onderzoek. Hiermee kun je uitrekenen hoeveel land je nodig hebt om mensen te kunnen voeden. Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft een ander model geleverd met de naam Image Globio. Dit model rekent uit wat het effect is van klimaatverandering en landgebruik zoals bijvoorbeeld landbouw en bosbouw en stedelijke bouw op biodiversiteit.

Klik op de afbeelding voor een vergroting
Klik op de afbeelding voor een vergroting

Verschillende knoppen

In het onderzoek kijken de onderzoekers naar verschillende maatregelen en scenario's om biodiversiteit te redden. Denk aan de bescherming van natuurgebieden of aan tegengaan van voedselverspilling.

Tegelijkertijd moeten we meer voedsel produceren voor steeds meer mensen op deze aarde. De opbrengst van landbouw moet daarom omhoog. Als we minder dierlijke eiwitten gaan eten heeft dit ook weer een positief effect op de biodiversiteit. Er zijn dus verschillende knoppen waar je aan kan draaien om de natuur in stand te houden en zelfs de neerwaartse spiraal om te buigen.

Sommige maatregelen werken tegen elkaar in​

Het onderzoek laat zien dat sommige maatregelen ook averechts op elkaar werken. Van Meijl: “Als je natuurgebieden wil beschermen heb je minder grond over voor landbouw. En dan stijgen de voedselprijzen, terwijl we juist steeds meer mensen moeten voeden. Het ligt eraan waar je de nadruk op legt. Maar als je aan een combinatie van maatregelen werkt kun je de curve wel ten goede ombuigen. Dus als we ons voedselsysteem veranderen, moeten we tegelijk ook de natuur beschermen."