Bonaire krijgt eigen AlgaePARC

Algen zijn een nog vrijwel onontgonnen bron voor olie en eiwitten, je kunt er allerlei nuttige stoffen uit halen en je kunt ze verbouwen zonder te concurreren met landbouw. En dus kijken veel partijen met meer dan gewone belangstelling naar het Wageningse AlgaePARC, waar onderzoek plaatsvindt dat algenkweek moet optimaliseren. Met 800.000 euro aan subsidie van NWO, die begin december werd toegekend, kan AlgaePARC het onderzoek uitbreiden naar Bonaire.

Uitdagende productieomstandigheden

“Er komt een aantal dingen samen”, vertelt prof. dr. René Wijffels. “Met Bonaire zijn al langer contacten. Het eiland is nu vrijwel volledig afhankelijk van toerisme. Ze wil een diversere economie. Voor ons onderzoek is Bonaire interessant, omdat de productieomstandigheden hier ideaal zijn. Reisorganisatie TUI participeert ook in het onderzoek daar, omdat ze geïnteresseerd is in biokerosine – voor hen een manier om hun core business wat te vergroenen.”

Productielijn opschalen

Toepassingen voor algen zijn er legio. Er bestaan al commerciële algenbedrijven en die produceren kleinschalig bijvoorbeeld componenten voor cosmetica. Door de relatief hoge productiekosten vallen veel eindproducten voorlopig echter af. “Je kunt goed kerosine maken van algen, maar het is gewoon nog niet concurrerend”, erkent Wijffels. Hij ziet op middellange termijn wel mogelijkheden voor algen als vervanging van sojaolie, sojaeiwitten of vismeel. “Aan beide bestaat grote behoefte. Vismeel wordt gebruikt als visvoer in bijvoorbeeld zalmkwekerijen, maar de vismeel nu komt van wild gevangen vis. Dat is niet erg duurzaam.” Het AlgaePARC in Wageningen kan een productielijn ontwikkelen met algen die zo gekweekt worden dat ze een alternatief bieden voor het huidige visvoer. De faciliteit op Bonaire gaat nu dus onderzoeken hoe zo’n lijn tegen geringe onkosten opgeschaald kan worden.

Drijvende productieunits koelen met zeewater

Een grote uitdaging bij algenproductie is om algen zo efficiënt mogelijk te laten groeien op basis van het zonlicht waaraan ze worden blootgesteld. In het lab slaagden onderzoekers erin 6,5 procent van de toegevoegde zonne-energie door algen om te zetten in chemische energie. In de testfaciliteit in de Wageningse buitenlucht blijft het rendement steken op 3,5 procent, omdat de omstandigheden in Nederland niet bepaald gunstig zijn. Hier biedt Bonaire uitkomst. “Op Bonaire is de temperatuur constant en de zon schijnt veel. Een nadeel daar is dat de kweekbuizen te warm kunnen worden, tot wel vijftig graden, en dan leggen de algen het loodje”, vertelt Wijffels. “Maar we willen kijken of we de temperatuur kunnen regelen door drijvende productieunits te construeren en te koelen met zeewater.”

Business case voor kwetsbare economie

“Het mes snijdt aan twee kanten. De onderzoeksfaciliteit op Bonaire is voor het eiland een business case. Eilanden zoals Bonaire zijn er vele: ze leunen sterk op de toeristenindustrie en produceren daarbuiten weinig. Dat maakt de lokale economie kwetsbaar. Algenproductie kan de economie van zo’n eiland diversifiëren. Maar omgekeerd is het ook zo, dat als we op Bonaire de antwoorden vinden op de meer praktische vragen rond algenproductie, algen ook dichter bij huis geproduceerd zouden kunnen worden.” Wijffels verwacht dat algen een commercieel aantrekkelijk alternatief voor soja of vismeel wordt in een tijdsbestek van vijf jaar. De business case voor kerosine heeft meer tijd nodig, omdat conventionele kerosine nog erg goedkoop is. “Maar ik denk dat wanneer we algen middels bioraffinage ontleden in verschillende bruikbare componenten, biokerosine als bijproduct van visvoerproductie op die termijn ook realistisch is.”