Project
Good, Bad or Risky?
Het project ‘Good, Bad or Risky?’ richt zich op het ontwikkelen van beoordelingsinstrumenten om de impact van (nieuwe) eiwitten op darm- en immuungezondheid te beoordelen. Eiwitten zijn zeer belangrijk voor mens en dier vanuit een nutritioneel oogpunt. De komende decennia zullen er zeer waarschijnlijk veranderingen optreden in de eiwitten in ons dieet, waarvan we graag de gevolgen voor gezondheid zo goed mogelijk willen inschatten.
Eiwitten zijn een zeer belangrijke component van ons voedsel. Ze dienen niet alleen om onze stofwisseling van aminozuren te voorzien. Tijdens de spijsvertering, waarbij eiwitten worden afgebroken, ontstaan er peptiden die allerlei fysiologische activiteit bezitten. Zulke peptiden kunnen verzadigingsgevoelens veroorzaken, opioide of endocriene effecten hebben, de darmdoorlaatbaarheid beïnvloeden, effecten hebben op bloeddruk en darm-gelokaliseerd immuunsysteem, de energiehuishouding enz.; of soms aanleiding geven tot allergische reacties. Veranderingen in kwantitatieve en kwalitatieve eiwitinname kunnen leiden tot veranderingen in deze fysiologische effecten. ‘Good, Bad or Risky’ (GBR) richt zich op het in kaart brengen daarvan, door het koppelen van relevante in vitro-modellen aan een humane trial.
Voor de beoordeling van gezondheidseffecten van voedsel zijn humane trials uiteindelijk de ‘gouden standaard’. De ontwikkeling van gezonde producten kent echter altijd een lang en complex voortraject van grondstofkeuze, bewerkingsproces, productontwikkeling enz. In zo’n traject moeten op talloze momenten besluiten worden genomen die van belang zijn voor de uiteindelijke bioactiviteit van het product. Al die beslismomenten kunnen, om zowel praktische, financiële als ethische redenen, niet met humane trials worden ondersteund. Om die reden is het voor voedselproducenten van belang om eenvoudiger gereedschappen te hebben om een zo goed mogelijk besluit te nemen op ieder moment in het ontwikkelingsproces.
GBR springt daarop in door humane trials te koppelen aan in vitro-methoden om gezondheidseffecten in te schatten. Door de koppeling van de uitkomsten van zulke onderzoeken aan dezelfde producten, eiwitten in dit geval, kunnen hopelijk de in vitro-tools zodanig worden verbeterd dat, zelfs al zijn ze dan een verre van perfect model voor ‘de werkelijkheid’ van een complex organisme, ze een betrouwbaardere inschatting geven van gezondheidseffecten en dus voedselproducenten kunnen helpen bij het ontwikkelen van nieuwe producten.