Zeevogels

Zeevogels zoals de grote stern, zeekoet of alk maken een belangrijk onderdeel uit van de ecosystemen van de Noordzee en Waddenzee. Wageningen Marine Research monitort deze vogelpopulaties via scheepstelllingen, zender- en cameraonderzoek. Ook in het Nederlands Caribisch gebied en in de poolcirkel zijn onze onderzoekers te vinden. We dragen hiermee bij aan inzicht in migratieroutes, foerageergedrag en instandhouding van bedreigde soorten.

Caribische zeevogels

Zeevogels hebben kwaliteiten die essentieel zijn voor de Caribische ecosystemen en vervullen een belangrijke rol als predator binnen de pelagische voedselketens. Wageningen Marine Research bestudeert deze vogelpopulaties door middel van data die beschikbaar komt via Citizen Science-databases, en voert modelleringsonderzoek uit om de omvang van de populaties te schatten. Ook ontsluiten onze experts slecht toegankelijke zeevogelrecords door deze data te verzamelen en in kaart te brengen. We dragen hiermee bij aan kennis over habitats, soorten, migratieroutes en fourageergedrag. Deze inzichten en het modelleren van scenario’s helpen onze Caribische partners bij het maken van beleids- en beschermingskeuzes voor de toekomst en biedt een basis voor het opzetten van structurelere monitoringsinitiatieven.

Database met ruim 150.000 waarnemingsgegevens

De omvang van de aanwezige zeevogelpopulaties is redelijk bekend, maar er is nog weinig duidelijk over hoe Caribische zeevogels de offshore-gebieden gebruiken. Hiervoor is het nodig om gegevens uit alle beschikbare studies samen te stellen; een onderzoeksprioriteit voor zowel EEZ-instandhoudings- en beheerdoeleinden. Wageningen Marine Research heeft in het project ‘Caribbean Pelagic Seabird Map’ veel oudere, maar nog niet gepubliceerde zeevogelrecords rond de Nederlands-Caribische eilanden, het oostelijke Caribisch gebied en veel slecht toegankelijke zeevogelrecords voor de wateren voor de kusten van Colombia en Venezuela verzameld. Hierdoor zijn ruim 150.000 waarnemingsgegevens verkregen met exacte of geschatte positiebepalingen.

Deze database biedt informatie over het voorkomen in de tijd en de posities van 65 nominale soorten en dertien grotere familiale of generieke soortengroepen in het Caribische bekken. Met al deze gegevens kunnen verschillende dimensies van de verspreiding van de zeevogels worden bestudeerd en gepubliceerd. Mogelijk invalshoeken om nader onderzoek naar te doen zijn:

Een vergelijking van de gemeenschapssamenstelling van pelagische zeevogels in het Caribisch gebied met de gemeenschapsstructuur van andere pelagische zeevogelgemeenschappen. Het onderzoek toont dusver dat er grote verschillen zijn met ander pelagische zeevogelgemeenschappen, en dat er binnen de regio onderling grote verschillen zijn;
Hoe verschillende habitatkenmerken (zoals opwellingsgebieden, nabijheid van nest- en/of rustgebieden) worden gebruikt door verschillende soorten;
Het identificeren van seizoenstrends in de verspreiding en de mate van aanwezigheid van zeevogelsoorten;
Het identificeren van gebieden die prioriteit verdienen voor behoud en beheer, hetzij rond zeevogelkolonies of op volle zee.

Grote Sterns op Texel

Elk voorjaar broeden er zo'n 12.000 grote sterns in de Nederlandse Waddenzee. Vanaf 2014 worden er op Texel kuikens gekleurringd, zodat de vogels tijdens hun leven kunnen worden gevolgd. In 2020 rustten we 15 grote sterns uit met GPS-zenders om te ontdekken waar ze voedsel vinden op zee. Daarnaast zetten we camera's in die de duiken van grote sterns registreren. Door het gedrag te monitoren, kunnen we bijvoorbeeld nagaan wat het effect van zandsuppleties is op de populatie grote sterns in de Waddenzee.

Arctische zeevogels

Vijf jaar lang heeft Rob van Bemmelen in het noordelijkste puntje van Noorwegen en Zweden de kolonies en trekroutes van grauwe en rosse franjepoten en kleine en kleinste jagers onderzocht. De vogels werden uitgerust met geolocators. Sommige grauwe franjepoten bleken wel 10.000 kilometer af te leggen tussen hun broedgebied in de poolcirkel, en hun overwinteringsgebieden op de oceaan! Over zijn inmiddels afgeronde PhD-onderzoek hield Rob een blog bij.