Nieuws

Evaluatie Nederlandse aalbeheerplan: hoeveelheid uittrekkende schieraal blijft verontrustend

article_published_on_label
23 november 2021

Onderzoekers van Wageningen Marine Research hebben in opdracht van het ministerie van LNV het Nederlandse aalbeheerplan geëvalueerd, in het licht van het beheerdoel uit de EU-Aalverordening. De evaluatie is uitgevoerd over de periode 2018-2020 door middel van vangstgegevens, monitoringsgegevens, modellen en statistische analyses. Uit de rapportage blijkt dat de aalstand verontrustend blijft met een te lage hoeveelheid uittrekkende schieraal.

Minder uittrekkende schieraal ten opzichte van vorige periode

Het Nederlandse aalbeheerplan heeft tot doel de sterfte van aal door menselijke activiteiten te verminderen en de hoeveelheid uittrekkende schieraal te verhogen. De implementatie van dit plan resulteerde in eerste instantie - van 2005-2008 tot aan 2015-2017 - in een afname van de sterfte van aal door menselijke activiteiten en in een toename van de uittrekkende schieraal. De evaluatie van 2018-2020 laat echter weer een verslechtering zien van de situatie ten opzichte van de vorige evaluatieperiode, met een lagere hoeveelheid uittrekkende schieraal.

Een verslechtering?

Nederland is verplicht de door de EU gevraagde gegevens te leveren. Wageningen Marine Research berekent de gevraagde gegevens vanuit de ‘best beschikbare kennis’, waarbij  soms ook aannames genomen moesten worden die zorgen voor onzekerheid in de schatting. Dit betekent dat ook de schatting van de schieraaluittrek niet heel nauwkeurig kan worden uitgerekend. Wel is zeker dat de schieraaluittrek nog onder de EU-doelstelling ligt en dat er geen duidelijke signalen zijn dat de situatie verbetert. Verder betekent een stijging of daling in heel Nederland niet dat dit ook in elk gebied binnen Nederland zo is.

Huidige hoeveelheid uittrekkende schieraal ligt onder doelstelling

De situatie van het aalbestand in Nederland blijft in 2018-2020 verontrustend ten opzichte van de doelstellingen van de EU. De huidige schatting van de hoeveelheid uittrekkende schieraal (9,4%) ligt ver onder de doelstelling die op 40% ligt van de theoretische hoeveelheid wanneer aal niet door menselijke activiteiten was gestorven.

Herstel aal een verantwoordelijkheid van alle landen

Verbeteringen in de aalpopulatie in Nederland, en in de uittrek van schieraal, worden op de korte termijn niet verwacht omdat aal een langlevende soort is. Het duurt naar schatting één tot drie jaar voordat glasaal aankomt voor de Nederlandse kust, en de binnenwateren opzwemt. Vervolgens duurt het drie tot twintig jaar voordat deze aal ‘schieraal’ wordt, en weer terugtrekt naar zee. Daarnaast is de aalpopulatie één populatie met een natuurlijke verspreiding van Noorwegen tot Noord-Afrika. Herstel van de aal is daardoor de gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle landen uit het natuurlijke verspreidingsgebied van aal.