Nieuws

Meten is weten: hoe lang is een krill en hoe zwaar is Arctische kabeljauw?

Published on
4 februari 2022

In biologisch onderzoek wordt er heel wat afgemeten en gewogen. Onderzoekers van Wageningen Marine Research en partners publiceerden meetgegevens van ruim 3.000 individuen van 29 soorten zeedieren uit de poolgebieden in het wetenschappelijke tijdschrift Polar Biology. Ook werden in deze studie relaties tussen de lengte en het gewicht van diertjes, en die tussen verschillende lichaamsdelen, geanalyseerd.

Een paar duizend zeedieren uit de poolgebieden gemeten en gewogen

Bij biologisch onderzoek aan een organisme worden vaak grootte en gewicht van de onderzochte dieren bepaald. Zo kunnen de metingen worden vergeleken (bijvoorbeeld het vetgehalte per gram vis is beter te vergelijken dan het gehalte per individuele vis als deze niet even groot zijn) en kunnen mogelijke verschillende groepen worden onderzocht (bijvoorbeeld het dieet van grote en kleine vissen van dezelfde soort). De gemeten groottes en gewichten van de dieren worden echter vaak niet op zichzelf gepubliceerd. Tijdens de samenwerkende ICEFLUX projecten van Wageningen Marine Research en het Duitse Alfred Wegener Instituut zijn er een paar duizend dieren uit zowel de Zuidelijke Oceaan rond Antarctica als de Arctische Oceaan voor verschillende doeleinden gemeten en gewogen. Al deze metingen zijn nu verzameld en gepubliceerd.

Relaties tussen lengte en gewicht

Het publiceren van lengtes en gewichten is belangrijk omdat zulke data gebruikt kan worden voor verschillende doeleinden. Met name de relaties tussen lengte en gewicht, en verschillen in deze relaties tussen bijvoorbeeld seizoenen, kunnen iets zeggen over de levenswijze of de conditie van het dier. Daarnaast kunnen andere onderzoekers de relaties gebruiken om het gewicht van hun onderzoeksobject te schatten in gevallen dat direct wegen niet mogelijk is, bijvoorbeeld bij hydro-akoestisch onderzoek. Daarom zijn lengte-gewicht relaties van veel van de gemeten Antarctische en Arctische soorten onderzocht en vergeleken. De resultaten hiervan zijn ook te vinden in de publicatie in Polar Biology.

Figuur 1: Lengte-gewicht relaties van de vlokreeft Themisto libellula gevangen tijdens verschillende Arctische expedities met de Duitse ijsbreker Polarstern. Deze expedities vonden plaats tijdens verschillende periodes in het jaar.
Figuur 1: Lengte-gewicht relaties van de vlokreeft Themisto libellula gevangen tijdens verschillende Arctische expedities met de Duitse ijsbreker Polarstern. Deze expedities vonden plaats tijdens verschillende periodes in het jaar.

Informatie over de maat van lichaamsdelen is nuttig

Behalve lengte en gewicht zijn er van verschillende onderzochte dieren onderdelen van het lichaam opgemeten. Relaties tussen deze onderdelen kunnen inzicht geven in bijvoorbeeld verschillen in groei bij dieren van verschillende leeftijden. Daarnaast kunnen de relaties worden gebruikt om de grootte van het dier te schatten aan de hand van de lengte van een bepaald lichaamsdeel. Dit wordt bijvoorbeeld vaak gebruikt in dieetonderzoek. Informatie over de grootte van prooidieren geeft inzicht over de plaats van het betreffende studieobject in de voedselketen. Door vertering zijn gegeten prooidieren echter vaak niet meer direct op te meten.

Figuur 2: Voorbeelden van metingen gedaan op de Arctische vlokreeft soorten Apherusa glacialis (A) en Themisto libellula (B) en de gehoorsteentjes van de Antarctische vissen Electrona antarctica (C) en Bathylagus antarcticus (D). (Uit de publicatie van Schaafsma et al. 2020)
Figuur 2: Voorbeelden van metingen gedaan op de Arctische vlokreeft soorten Apherusa glacialis (A) en Themisto libellula (B) en de gehoorsteentjes van de Antarctische vissen Electrona antarctica (C) en Bathylagus antarcticus (D). (Uit de publicatie van Schaafsma et al. 2020)