Japanse duizendknoop - Wat kun je eraan doen?
Japanse duizendknoop (Fallopia japonica) wordt tot de meest invasieve exoten gerekend. Is de plant eenmaal gevestigd, dan is hij zeer moeilijk weer weg te krijgen. Door zijn sterke groeikracht worden inheemse plantensoorten verdrongen. De sterke wortelstokken en stengels van de Japanse duizendknoop zijn in staat om schade te veroorzaken aan gebouwen, leidingen en wegen. Hoe kunnen we verspreiding voorkomen en aangetroffen planten bestrijden?
Hoe herken je Japanse duizendknoop?
Klik op de onderstaande afbeeldingen en bekijk de kenmerken van deze invasieve plant.
Wat moet je doen als je Japanse duizendknoop aantreft?
Voor kleine groeiplaatsen (<1 m²):
- Probeer de plant te verzwakken door de stengels meerdere keren per groeiseizoen af te knippen. Voer de stengels en plantenresten af in de grijze bak (restafval).
- Probeer de uitlopers heel secuur te verwijderen, zonder dat er wortels achterblijven.
- Eventueel kan een wettelijk toegestaan onkruidbestrijdingsmiddel toegepast worden aan het einde van het groeiseizoen (september).
Zie onder bij Bestrijding
Voor grote groeiplaatsen (>1 m²):
- Probeer als terreinbeherende organisatie in kaart te brengen waar de plant voorkomt.
- Zorg ervoor dat deze plekken niet worden meegenomen in het reguliere maaibeheer, vanwege het risico op verdere verspreiding.
- Maai de plekken waar de planten voorkomen vaker per seizoen en voer het maaisel af naar een gecertificeerd composteerbedrijf.
- Controleer en reinig kleding en machines na werkzaamheden.
- Combineer verschillende bestrijdingsmethoden.
- Monitor en evalueer de bestrijdingsmethoden en pas deze zo nodig aan.
Zie onder bij Bestrijding
Lees meer over de Japanse duizendknoop:
Herkomst - waar komt Japanse duizendknoop vandaan?
Verspreiding - Hoe verspreidt Japanse duizendknoop zich?
Risico's - Kan Japanse duizendknoop kwaad?
Japanse duizendknoop kan verschillende negatieve effecten en overlast veroorzaken.
Natuurwaarden
Door de snelle groei en het gesloten bladerdek van Japanse duizendknoop worden inheemse plantensoorten verdrongen. Ook het aantal soorten ongewervelde dieren neemt af in door duizendknoop gedomineerde vegetaties.
Schade aan gebouwen, leidingen en wegen
De sterke wortelstokken en stengels van Japanse duizendknoop zijn in staat om schade te veroorzaken aan gebouwen, leidingen en infrastructuur. Ook oevers en taluds worden instabieler door verdringing van de ondergroei, vooral in de winterperiode als de bodem onbedekt is.
Waardedaling vastgoed
Investeren in de aanpak van Japanse duizendknoop kan mogelijk voorkomen dat de situatie in Nederland vergelijkbaar wordt met die in Engeland. Daar zijn de problemen zo groot geworden, dat er sprake is van waardevermindering van bouwkavels en vastgoed als de soort wordt waargenomen.
Extra kosten
De aanwezigheid van Japanse duizendknoop betekent extra kosten voor beheerwerkzaamheden zoals monitoring, voorlichting personeel, bestrijding en nazorg. Extra kosten kunnen ook zitten in voorzorgmaatregelen om verdere verspreiding te voorkomen zoals schoonmaken van machines, reinigen van grond, controleren van grond op aanwezigheid van Japanse duizendknoop etc.
Preventie - Kun je verspreiding voorkomen?
Preventie is de meest kosteneffectieve aanpak van Japanse duizendknoop.
Als er werkzaamheden zijn op, of nabij plekken waar Japanse duizendknoop staat, zorg dan dat er geen wortel- of stengelfragmenten worden verspreid waardoor nieuwe haarden kunnen ontstaan. Controleer en reinig kleding en machines na uitvoering van de werkzaamheden. Voorkom het transporteren van grond waarin zich mogelijk nog delen van wortelstokken en stengels bevinden. Afvoer van ‘verontreinigde’ grond moet zorgvuldig gebeuren, langs vooraf vastgestelde routes.
Bestrijding - Wat is de effectiviteit van bestrijdingsmethoden?
Er zijn verschillende bestrijdingsmethoden voor Japanse duizendknoop, die sterk variëren in effectiviteit. Er is niet één methode aan te wijzen als meest geschikt, de beste resultaten worden geboekt door het combineren van bestrijdingsmethoden en deze over langere periode toe te passen.
| Methode | Effectiviteit | |
|---|---|---|
| Mechanisch | Maaien en afvoeren | Gering, het wortelstelsel blijft intact waardoor snel hergroei zal optreden |
| Thermisch | Heet water | Gering, het wortelstelsel blijft intact. Vergelijkbaar met maaien |
| Chemisch | Glyfosaat (o.a. RoundUp) | Redelijk, maar de resultaten kunnen wisselend zijn; toepassing door bladbespuiting of stengels injecteren (per 9-3-2018 toegestaan zonder ontheffing) |
| Vetzuur+kiemremmer (o.a. Ultima) | Matig, kiemremmer lijkt op lange termijn effect te hebben maar resultaten zijn sterk wisselend | |
| Biologisch | Schimmels | Perspectiefvol maar niet beschikbaar in NL |
| Japanse bladvlo | Perspectiefvol maar niet beschikbaar in NL | |
| Overige | Uitgraven | Gering, er blijven (delen van) wortels achter |
| Afdekken | Matig, resultaten zijn wisselend, ook na langdurig afdekken | |
| Begrazing (schapen of varkens) | Gering, de dieren hebben een sterke voorkeur voor andere plantensoorten |
Ondersteuning - Wilt u advies als terreinbeheerder?
Het adviesteam van Wageningen University & Research kan u adviseren en ondersteunen bij de aanpak van invasieve exoten zoals Japanse duizendknoop. De adviseurs hebben ervaring en deskundigheid op het gebied van onkruidbestrijding en zijn goed op de hoogte van de actuele situatie.