Nieuws

Gewastemperatuur beter in kaart gebracht

article_published_on_label
24 september 2020

​De gewastemperatuur kan gebruikt worden om problemen in het watertransport naar de bladeren vroegtijdig te detecteren. De gewastemperatuur wordt dan hoger dan normaal. Maar wat is normaal, en hoe hangt dit af van andere kasklimaatfactoren? Dit wordt deze zomer voor een aantal kasgewassen door de Business Unit Glastuinbouw en Bloembollen van Wageningen University & Research op detailniveau in beeld gebracht.

De bladeren van planten zijn op een zonnige dag warmer, en 's nachts kouder dan de omringende lucht. Dat temperatuurverschil hangt af van de hoeveelheid zonlicht, en van de gewasverdamping. Of liever, van het gemak waarmee het gewas kan verdampen. De verdamping van water vanuit de bladeren onttrekt namelijk verdampingswarmte (latente warmte) aan het blad, waardoor het ook in de volle zon maar een paar graden warmer wordt dan de omgevingstemperatuur.

Een beduidend hogere gewastemperatuur duidt op een slecht functionerende verdamping. De gewastemperatuur kan worden gemeten met infrarood-opnemers en zo kan een beeld worden verkregen van de conditie van het gewas.

Gewastemperatuur beter in kaart gebracht

KASSIM

Maar wat is een normale verhoging van de temperatuur? En hoe hangt die af van andere kasomstandigheden zoals de intensiteit van de zon en de luchtvochtigheid? Een antwoord op die vraag kan worden gegeven door het educatieve simulatieprogramma KASSIM. Dit programma maakt gebruik van een kasklimaatmodel dat de interactie tussen plant en kasklimaat beschrijft voor gewassen zoals tomaat, komkommer, roos, gerbera en anthurium.

KASSIM is al een tijdje online, en geeft natuurgetrouwe resultaten zolang het kasklimaat niet te extreem is. Bij heel zonnig weer is het model minder betrouwbaar. Dit komt doordat het gebruikte kasklimaatmodel vooral is ontwikkeld voor berekeningen van het energiegebruik van verwarming en belichting, en daarvoor zijn de zonnige dagen niet relevant.

Gewastemperatuur en -verdamping

In onderwijs- en cursusomstandigheden wordt echter juist vaak naar de extremen gekeken omdat die illustratief zijn voor de beschrijving van de onderliggende processen. In het project 'Gewastemperatuur en -verdamping' wordt daarom speciaal naar de zomerse omstandigheden gekeken en wordt deze 'blinde vlek' alsnog ingevuld. Het eindrapport en de model-update wordt in het najaar van 2020 verwacht.

Dit project is mede tot stand gekomen door een bijdrage van het programma Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma van Glastuinbouw Nederland en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.​