Laserapparatuur om wilde (water)vogels te weren bij pluimveebedrijven

Effect van lasers op wilde vogels meten

Op een uitloopbedrijf dat in het verleden vaker besmet raakte met vogelgriep wordt laserapparatuur geïnstalleerd. Tevens wordt een video-bewakingssysteem met harde schijf opslag geïnstalleerd in de uitloop. Dit maakt het mogelijk om bezoek van wilde vogels aan de uitloop vast te leggen en te analyseren in combinatie met een laser die wel of niet in werking is.

Door periodes van enkele weken afwisselend wel en niet de laser in werking te stellen, wordt het effect van de laser op het aantal bezoeken en/of aantal bezoekende wilde (water)vogels per tijdsperiode geschat. Tevens kan daarbij worden getoetst of er sprake is van gewenning door wilde vogels aan de laser. Omdat het nooit 100 procent zeker is of en wanneer er wilde (water)vogels in de uitloop zullen komen, wordt het experiment uitgevoerd in de winter van 2019-2020 en herhaald in de winter van 2020-2021.

Eerste resultaten laser hoopgevend

De eerste analyse van de videobeelden van bezoek van wilde vogels aan de uitloop laten hoopgevende resultaten zien. Zonder gebruik van de laser wordt er vrijwel elke nacht bezoek van wilde eenden gezien; daarnaast bezoeken in de morgenuren verschillende zangvogels – zoals de merel, kauw en witte en gele kwikstaart - de uitloop. Met gebruik van de laser wordt er 's nachts geen enkele eend meer in de uitloop gesignaleerd, en zijn er 's morgens ook vrijwel geen zangvogels meer te zien.

Volgens plan zullen eind 2020 alle videobeelden van de periode december 2019 – maart 2020 zijn geanalyseerd en zal statistisch getoetst zijn of er een sterke reductie in het bezoek van wilde (water)vogels kan worden toegeschreven aan het gebruik van de laser.

Eind van dit jaar zal een volgende onderzoeksperiode van vier maanden worden gestart, die gericht zal zijn op het onderzoeken of langdurig gebruik van de laser mogelijk tot gewenning zou kunnen leiden waardoor de laser minder effectief zou kunnen zijn.

Achtergrond onderzoek

Aansluiting op eerder onderzoek

In de (vak)literatuur zijn methoden beschreven om wilde (water)vogels te weren en/of te verjagen met getrainde honden en laser apparatuur, echter is wetenschappelijke onderbouwing tot nu toe karig. Dit interventieonderzoek is een logisch vervolg op – en sluit naadloos aan op - resultaten van recent onderzoek.

Wilde eenden bezoeken ’s nachts uitloop

Uit recent onderzoek van WBVR op basis van videobeelden van een Nederlands uitlooplegbedrijf bleek dat wilde eenden de uitloop vrijwel uitsluitend bezoeken tijdens de nacht, en met name van november tot februari. Zeer waarschijnlijk raakt pluimvee besmet via contact met door uitwerpselen van wilde watervogels besmet water of besmette grond in de uitloop¹.  

Wilde watervogels vormen risico vogelgriep

Door voorgaande onderzoeken lijkt het logisch dat regelmatige aanwezigheid van wilde watervogels (met name eenden) in de uitloop de kans op blootstelling van kippen aan laag-pathogene aviaire influenza (LPAI) virus verhoogt. Wilde watervogels vormen namelijk het natuurlijk reservoir van aviaire influenza virussen.

In Nederland hebben met name leghenbedrijven met uitloop, kalkoenbedrijven en eendenbedrijven een duidelijk grotere kans om geïnfecteerd te raken met LPAI-virussen in vergelijking met “traditionele” leghenbedrijven zonder uitloop. Dit blijkt uit onderzoek van WBVR^2,3.