ACCEZ geeft circulaire economie Zuid-Holland wind in de rug

Binckhorst

ACCEZ richt zich op vraagstukken waarbij er voor meerdere partijen belangen liggen. Een van de projecten speelt zich bijvoorbeeld af in Binckhorst, een binnenstedelijk industriegebied in Den Haag dat de komende jaren flink op de schop gaat. De bedoeling is dat het gebied zich gaat ontwikkelen tot een circulair stadsdeel, maar dat gaat volgens planoloog Marleen Buizer (Wageningen University) niet vanzelf: “Bij circulaire gebiedsontwikkeling denk je al snel heel technisch in materialen, grondstofstromen en energiegebruik. Maar het gaat om meer dan dat. De kunst is hoe gaan we bestaande én nieuwe ideeën integreren, zodat ze kwaliteit toevoegen aan het gebied en ze ook echt gedragen worden door de verschillende actoren. Bijvoorbeeld als het gaat om sociale relaties en netwerken”.

Van lokale hopproductie tot circulair bouwen

De ‘circulaire energie’ borrelt in Binckhorst. Zo is er al kleinschalige hopproductie ten dienste van lokale kwaliteitsbieren en wil een grote bouwmaatschappij vastgoed ontwikkelen dat uitsluitend uit circulaire materialen bestaat. “We beginnen hier niet met een leeg vel. Onze inzet is om samen met alle spelers in het gebied voort te borduren op, en verder te bouwen aan gedeelde waarden. En dat we vervolgens met de gebiedsspelers via action research plannen voor circulaire gebiedsontwikkeling ontwikkelen. Zodat er bijvoorbeeld niet alleen circulair gebouwd gaat worden, maar dat dit gebeurt in samenhang met andere circulaire initiatieven in de wijk.”

Groene Hart

Het Groene Hart is een ander focusgebied binnen ACCEZ. De veenbodem in dit oer-Hollandse landschap daalt al eeuwenlang gestaag en dit zorgt voor steeds meer problemen. Het is tijd om daar structureel iets aan te doen. Theo Vogelzang, onderzoeker van Wageningen Economic Research: “In allerlei gremia wordt daar al over nagedacht. Het leuke van ACCEZ is dat we kijken naar de bijdrage die het natuurlijk kapitaal zelf kan leveren om te komen tot een klimaatbestendig gebied dat bijdraagt aan de circulaire economie. We kijken bijvoorbeeld naar hoe we het land anders kunnen gebruiken, zonder meteen het hele landbouwsysteem op de schop te nemen. Zo kun je denken aan het toevoegen van natte teelten op nattere delen van percelen, waarmee je meteen verdere bodemdaling tegengaat.”

Wetgeving zit in de weg

Ook de wet- en regelgeving wordt onder de loep genomen, zegt Vogelzang: “We komen er steeds meer achter dat de wetgeving het recyclen van grondstoffen flink in de weg zit. Zo wil een bedrijf bodemdaling tegengaan door een mengsel van organische afvalstoffen op het land te brengen. Maar wettelijk is dit nog niet toegestaan. Wij onderzoeken welke maatregelen in wet- en regelgeving nodig zijn om het voor partijen makkelijker te maken dit soort innovaties op de markt te brengen.”

Motoren van verandering

Net als zijn collega Marleen Buizer zit ook volgens Theo Vogelzang de veranderkracht in mensen die met elkaar verbonden zijn. Maatschappelijke organisaties kunnen daarbij volgens hem een belangrijke rol spelen: “Een stichting als Beschermers Amstelland slaagt er heel goed in andere actoren in de regio bij het gebied te betrekken en samen te bepalen wat er nodig is voor de duurzame ontwikkeling van het gebied. En in de Alblasserwaard wil een regionale zuivelcoöperatie een ‘speciaalkaas’ op de markt brengen en bij de productie daarvan rekening houden met het natuurlijk kapitaal in de regio en het tegengaan van de bodemdaling. In ACCEZ willen we ons verbinden aan dit soort motoren van verandering. Alle denk- en daadkracht is daarbij welkom.”