Grenzeloze mogelijkheden voor cellulose in biobased economy

Cellulose wordt op grote schaal gebruikt als grondstof voor bijvoorbeeld papier, textiel, verven en plastics. In potentie kan dit natuurlijke materiaal een aanzienlijk deel van het aandeel fossiele grondstoffen in producten vervangen. Wageningen Food & Biobased Research werkt samen met partners aan duurzame oplossingen voor bestaande technologische uitdagingen. Uitgangspunt: voor iedere cellulosebron zijn geschikte toepassingen te vinden - én andersom.

‘Cellulose is het meest voorkomende natuurlijke polymeer ter wereld’, zegt Jeroen van Bon van Wageningen Food & Biobased Research. ‘Veel industrieën gebruiken de stof al op grote schaal in hun productieproces. Wij zien enorm veel potentie om cellulose nog veel breder in te zetten, bijvoorbeeld voor het maken van bouwmaterialen, bioplastics en verpakkingen waarvoor nu nog petrochemische grondstoffen worden gebruikt. Dankzij 25 jaar ervaring met celluloseonderzoek overzien we het hele proces van grondstof tot eindproduct. Daarom willen we alle partijen in de keten bij elkaar brengen, om samen aan betere technologieën voor bestaande en nieuwe toepassingen te werken.’

Juiste route van grondstof naar eindproduct

Aan cellulosebronnen geen gebrek: van vlas en bomen op het land tot reststromen als stro, blad en de bolster van de kokosnoot. Maar ook textielafval en gemeentelijk gft-afval zijn rijk aan cellulose. Voor onderzoekers is het puzzelen om de juiste route van grondstof naar eindproduct te vinden, wat volgens Van Bon niet alleen aan de grote diversiteit aan biomassastromen ligt: ‘Ook de kwaliteit en samenstelling van cellulosetypen verschilt sterk. Wij hebben in Wageningen een breed palet aan technieken in huis om cellulose uit al die bronnen vrij te maken en vervolgens zo aan te passen dat het voor specifieke toepassingen kan worden gebruikt. De kunst is om dat zó te doen dat we niet alles kapot raffineren, maar dat we de natuurlijke eigenschappen zoveel mogelijk behouden, met zo min mogelijk gebruik van energie en chemicaliën.’

In elke processtap

Wageningen Food & Biobased Research wil partners op verschillende fronten helpen, aldus Van Bon: ‘Grondstofproducenten en verwerkers van cellulose kunnen we helpen bij het vinden van de juiste toepassingen voor cellulose, terwijl we voor producenten van eindproducten kunnen onderzoeken welke grondstoffen voor hun producten in aanmerking komen. Maar we kijken niet alleen naar de technische uitdagingen; we willen partners ook helpen een efficiënte en economisch aantrekkelijke waardeketen op te zetten.’

Call for partners

Geïnteresseerde bedrijven nodigt Van Bon van harte uit om zich aan te sluiten. ‘Dat kunnen bedrijven zijn die nu al iets met cellulose doen en een technologische stap willen zetten. Maar ik kom zeker ook graag in gesprek met bedrijven die op zoek zijn naar alternatieven voor petrochemische grondstoffen, zoals bedrijven in de bouw, de verpakkingsindustrie en plasticsindustrie.’