Nieuws

Landbouwvisie Kabinet biedt wenkend perspectief voor circulaire en natuurinclusieve landbouw

article_published_on_label
8 september 2018

Zaterdag 8 september is de Landbouwvisie van minister Carola Schouten verschenen. Daarin wordt een transitie naar kringlooplandbouw bepleit en ook een sterkere verbinding tussen landbouw en natuur. “Het is goed dat deze visie er ligt, bij de sector is veel behoefte aan een langetermijnperspectief op landbouw en natuur. Stroomlijnen van beleid is nodig zodat alle pijlen in dezelfde richting wijzen,” zegt Anne van Doorn van Wageningen Environmental Research, die in het projectteam zat dat de visie heeft voorbereid.

Het Kabinet ziet de landbouwvisie als aanvullend op eerdere visies zoals de Rijksnatuurvisie van 2014 en de Natuurambitie Grote Wateren. De aandacht voor de relatie tussen natuur en landbouw is volgens het Kabinet urgent. De biodiversiteit in natuurgebieden in Nederland lijkt zich de laatste jaren voorzichtig te herstellen. De grootste opgave om te komen tot een gezond ecologisch systeem ligt op dit moment in het agrarisch gebied: denk daarbij aan de achteruitgang van de populaties insecten en weide- en akkervogels, aldus het Kabinet.

Kringlooplandbouw vormt een belangrijk aandachtspunt in de nieuwe landbouwvisie. Deze vorm van landbouw gaat uit van een systeembenadering waarbij de gezondheid en veerkracht van bodem en het gewas centraal staan. Die veerkracht wordt bevorderd door meer gebruik te maken van agrobiodiversiteit, zowel onder- als bovengronds. Bijvoorbeeld in de vorm van natuurlijke bestuiving en biologische gewasbescherming waardoor een verminderd gebruik van bestrijdingsmiddelen en kunstmest mogelijk is. Daarnaast speelt efficiënt gebruik van grondstoffen een belangrijke rol in kringlooplandbouw, onder andere door stofkringlopen zoveel mogelijk te sluiten.

“De visie is deels gestoeld op de ecologische principes van kringlooplandbouw. Daarnaast is er in de visie ook aandacht voor natuurinclusieve landbouw,” zegt Anne van Doorn. “Beide concepten overlappen deels, maar natuurinclusieve landbouw gaat nog een stap verder met het integreren van natuur en biodiversiteit in de bedrijfsvoering. Hierdoor worden de positieve effecten op het totale (ecologische) systeem versterkt en kan natuurinclusieve landbouw bijdragen aan het keren van de achteruitgang van insecten en boerenland vogels. Dan wordt ons voedsel geproduceerd binnen de grenzen van natuur, milieu en leefomgeving. Daardoor, en niet op de laatste plaats, draagt natuurinclusieve landbouw ook bij aan een fraai en gewaardeerd agrarisch landschap en zal het maatschappelijke aanzien van onze boeren hoger worden.”

Er wordt op verschillende plekken al geëxperimenteerd met natuurinclusieve landbouw. Anne van Doorn: “Ik merk dat veel boeren het als perspectief omarmen. Veel boeren willen wel natuurvriendelijker werken, dat bleek ook uit een enquête van het dagblad Trouw. Maar om financiële redenen kunnen zij vaak niet anders. Als de huidige landbouwsubsidies een andere manier van boeren belonen, kan dat helpen om een transitie in gang te zetten. De minister geeft in ieder geval aan dat de huidige trend van intensivering met verdere verhoging van inputs, waar koeien met Braziliaanse soja worden gevoerd, niet de weg is die zij voor zich ziet voor de toekomst van de landbouw. Het streven is dat boeren hun bedrijf gaan inrichten op een meer natuurvriendelijke manier met veevoer uit de directe omgeving.”

Klik hier voor de Landbouwvisie van minister Schouten.

En hier voor de visie van Wageningen University & Research.