Nieuws
Monitoring van burgerbetrokkenheid bij natuur
Burgers zijn in Nederland op vele manieren betrokken bij de natuur. Om deze burgerbetrokkenheid in kaart te brengen wordt al gebruik gemaakt van verschillende indicatoren, maar daarbij blijven diverse vormen van burgerbetrokkenheid bij natuur nog onderbelicht. In het onlangs verschenen rapport ‘Monitoring van burgerbetrokkenheid bij natuur: citizen science en doelgroep-panels’ worden de mogelijkheden verkend om nieuwe indicatoren te ontwikkelen. Het in kaart brengen van burgerbetrokkenheid bij natuurtellingen (‘citizen science’) kan daarbij waardevolle informatie opleveren over de rol die burgers spelen in het verzamelen van gegevens over de Nederlandse natuur. Ook het houden van panel-enquêtes onder groene vrijwilligers en deelnemers aan groene burgerinitiatieven lijkt een goede aanvulling te zijn op de huidige monitoring.
Burgerbetrokkenheid in vele vormen
De betrokkenheid van Nederlandse burgers bij onze natuur kent vele vormen en is van groot belang voor beheer en bescherming van deze natuur. Zo dragen vele Nederlanders financieel bij aan het werk van natuurorganisaties, of houden ze rekening met de natuur in hun koopgedrag. Verder zijn grote aantallen mensen betrokken bij groen vrijwilligerswerk of lokale groene burgerinitiatieven. Het verbinden van natuur en samenleving is een belangrijke ambitie van het internationale, Europese en nationale natuurbeleid.
Monitoring natuurbetrokkenheid
De natuurbetrokkenheid van Nederlanders wordt al jarenlang gemonitord. Er is nu onderzocht of de bestaande monitoring van de natuurbeleving en betrokkenheid van de gehele Nederlandse bevolking uitgebreid kan worden met indicatoren voor specifieke vormen van burgerbetrokkenheid bij natuur. Het gaat dan om het doen van natuurwaarnemingen (citizen science), groen vrijwilligerswerk en (deelname aan) groene burgerinitiatieven.
Gegevens over citizen science
Met name rondom citizen science lijkt de ontwikkeling van nieuwe indicatoren kansrijk. Via nationale soortenorganisaties en natuurplatforms kunnen gegevens worden verzameld over waarnemingen die burgers in de natuur verrichten. Dit gaat dan onder andere over de aantallen tellers, de hoeveelheid waarnemingen die zij doen en de wijze waarop deze data gebruikt worden. Het is daarbij belangrijk om onderscheid te maken tussen gestructureerde tellingen (landelijke meetnetten) en losse waarnemingen op natuurplatforms, omdat dit twee verschillende manieren van tellen zijn die andersoortige informatie opleveren.
Panel-enquête
Er is ook gekeken of een panel-enquête ingezet kan worden om representatieve uitspraken te kunnen doen over groene vrijwilligers en deelnemers aan groene burgerinitiatieven. Een eerste test met zo’n enquête laat zien dat het inzetten van een panel op termijn haalbaar lijkt. Vanuit het oogpunt van verbreding van de huidige monitoring lijkt zo’n enquête wenselijk. Het kan veel aanvullende informatie opleveren en daarmee beter inzicht bieden in onder andere de organisatie en effecten van burgerinitiatieven.
Verbreding indicatoren
Een verbreding van de bestaande indicatoren is van meerwaarde voor zowel beleid als maatschappelijke partners, omdat hiermee recht wordt gedaan aan de diversiteit van burgerbetrokkenheid bij natuur. Dit biedt belangrijke inzichten in de aard van deze burgerbetrokkenheid voor zowel overheden, NGO’s als lokale initiatieven. Zeker in een tijd waarin overheden en burgers vaak samenwerking zoeken in natuurbeheer en het belang van diverse vormen van burgerbetrokkenheid bij natuur ook steeds meer erkend wordt!