Nieuws
Praktische uitwerking wetgeving helpt varkenswelzijn vooruit
Verveling onder varkens kan een groot probleem zijn. Varkens die zich blijvend vervelen, gaan abnormaal gedrag vertonen, zoals staartbijten. Dit kan pijn, stress en verwondingen bij hokgenoten veroorzaken. Om het welzijn bij varkens te waarborgen heeft de overheid regels opgesteld die in de wetgeving zijn verankerd. Om toezichthouders betere handvatten te bieden bij de handhaving heeft de stichting Varkens in Nood de Wetenschapswinkel van Wageningen University & Research (WUR) gevraagd wetenschappelijk onderzoek te doen en een concept-handhavingsprotocol op te stellen.
Studenten van Wageningen University & Research (WUR) deden vervolgens anderhalf jaar onderzoek en één van hen ontwikkelde tijdens een stage bij de NVWA een concept-handhavingsprotocol hokverrijking voor varkens. Dit werd afgelopen week in een eindrapportage bekend gemaakt. Dit concept-handhavingsprotocol hokverrijking is bij de NVWA gebruikt bij het opstellen van het definitieve handhavingsprotocol dat sinds juni bij inspecties door de NVWA wordt toegepast om te controleren of de hokken voldoende verrijkt zijn.
Volgens het concept-protocol toetsen inspecteurs of de aanwezige hokverrijking veilig is. Vervolgens moet de hokverrijking eetbaar, kauwbaar, wroetbaar en afbreekbaar zijn. Tot slot stellen inspecteurs vast of de wijze van toedienen voldoet aan de volgende criteria: schoon, bereikbaar (snuithoogte of lager), interessant en beschikbaar. De maatregelen voor hokverrijking zijn akkoord als zij voldoen aan alle 9 criteria.
Waarom dit onderzoek?
Wie zich in de huidige regels rond dierenwelzijn verdiept, komt regelmatig een ‘open norm’ tegen. Dat is een wettelijke norm, maar zonder concrete uitwerking. Een voorbeeld van een open norm is dat varkens permanent moeten beschikken over ‘voldoende materiaal om te onderzoeken en mee te spelen...’. Maar wat is ‘voldoende’? Ook wordt vermeld dat het materiaal kan bestaan uit hooi, stro ‘of ander geschikt materiaal’. Dit roept de vraag op: wat is geschikt?
Deze formulering biedt weliswaar ruimte voor innovatie en inpasbaarheid op alle typen bedrijven, maar tegelijkertijd ontbreekt het varkenshouders aan voldoende houvast om te innoveren. Ook geven ‘open normen’ vaak onvoldoende handvatten voor de toezichthouders als de NVWA om te handhaven.
Duidelijkheid over de criteria van goede hokverrijking is ook belangrijk omdat onvoldoende hokverrijking het risico op staartbijten verhoogt.