
Promotie
Persistent organic pollutants. Aberrant DNA methylation underlying potential health effects
Samenvatting proefschrift
Persistente organische verontreinigingen. Veranderingen in het DNA methyleringspatroon als mechanisme van gezondheidseffecten.
In het wild gevangen vis kan hoge gehaltes bevatten van persistente organische verontreinigingen (POPs). In Nederland heeft voornamelijk paling uit de grote rivieren hoge POP gehaltes. Dit mogelijk gevaar voor de volksgezondheid heeft in 2011 geleid tot een vangstverbod op paling in verontreinigde gebieden. Wij tonen aan dat mannen die paling uit verontreinigde gebieden hebben geconsumeerd inderdaad hogere bloedconcentraties van dioxine en dioxine-achtige stoffen, polychloorbifenylen (PCBs), en geperfluoreerde stoffen hebben.
Epigenetische mechanismen, zoals DNA methylatie, zijn mogelijke moleculaire mechanismen die ten grondslag liggen aan negatieve gezondheidseffecten. Wij hebben DNA methylatie verschillen gevonden in differentiërende vetcellen na blootstelling aan verschillende POPs in vitro. In mannen met verhoogde POP bloedwaardes vonden we veranderingen in het methyleringspatroon van verschillende genen die voornamelijk gerelateerd waren aan kanker of het immuunsysteem.
We concluderen dat de consumptie van paling uit verontreinigde gebieden leidt tot hogere gehaltes van POPs die boven het veilige niveau uitkomen en dat deze POP gehaltes geassocieerd zijn met gen-specifieke DNA methylatie.