Genen gezocht tegen gekmakende jeuk

Voor paarden is staart- en maneneczeem om gek van te worden. Insectenbeten zorgen ervoor dat ze jeukende uitslag krijgen waar bijna niets tegen helpt. Schuren tegen palen of hekken geeft even verlichting, maar maakt de jeuk uiteindelijk alleen maar erger. Wageningse onderzoekers hebben de genetische informatie van honderden paarden en pony’s verzameld en werken aan een test die paardenfokkers moet helpen iets te doen tegen de ziekte.

Anouk Schurink verzamelde genetische informatie van 280 Friese paarden, 200 Shetland ponies en 146 IJslandse paarden. De helft van de dieren heeft wel last van staart- en maneneczeem, een deel niet. Schurink liet al eerder zien dat de gevoeligheid voor eczeem genetisch bepaald is. Het ene paard heeft er veel sneller last van dan het andere. Door de genetische informatie van vatbare en weerbare paarden te vergelijken wil Schurink bepalen welke genen die gevoeligheid bepalen. Maar makkelijk is dat niet, zegt ze. ‘We weten inmiddels dat er veel genen bij betrokken zijn. Maar het is niet makkelijk te bepalen welke dat zijn. Vooral omdat hoogstwaarschijnlijk elk gen apart maar een klein effect heeft op staart- en maneneczeem. De uiteindelijke gevoeligheid van een paard of pony voor staart- en maneneczeem zou je dan als een soort van optelsom van al deze effecten kunnen zien.’

Toch hoopt Schurink een test te kunnen ontwikkelen waarmee paardenfokkers de gevoeligheid van hun dieren voor eczeem kunnen bepalen. ‘ Volgend jaar weten we of we daarin gaan slagen.’ Door te fokken op dieren die minder gevoelig zijn voor de aandoening, kunnen ze de aandoening terugdringen.

Het onderzoek naar staart- en maneneczeem maakt deel uit van het Europese onderzoeksprogramma Horsegene. Onderdeel van dat programma is een internationale database waarin onderzoekers die onderzoek doen aan het paarden DNA kunnen aangeven aan welke ziektes, kenmerken en paardenrassen ze werken. Dat maakt samenwerking tussen onderzoekers makkelijker. Schurink verwacht dat het onderzoek naar genetische ziektes en andere kenmerken van paarden er een impuls door zal krijgen. De database wordt deze week gepresenteerd tijdens de internationale Plant & animal genome conference in San Diego.