Blog: Walvissen gespot op terugweg naar het Noorden

De onderzoekers op expeditie naar Antarctica varen terug naar het noorden, omdat er een technisch probleem aan een van de schroeven van onderzoeksschip Polarstern is. Toch is er nog ruimte voor onderzoekswerk, zoals ijsvissen en tellen van vogels, zeehonden en walvissen.

Foto: Na de eerste Blauwe Vinvis is Bram bijna helemaal niet meer weg te slaan uit zijn telhok.

We zijn op weg naar het noorden, terug naar Kaapstad. Voorlopig varen we nog even ‘op één been’. De tweede, in vooruit-stand vastgezette bakboord-schroef wordt pas aan het werk  gezet als we niet meer stoppen voor onderzoekswerk.

IJs rammen. Steeds stukjes achteruit om met hernieuwde snelheid iets verder door het ijs te breken. Met één propeller heeft Polarstern onvoldoende kracht voor- en achteruit om dat effectief te doen.
IJs rammen. Steeds stukjes achteruit om met hernieuwde snelheid iets verder door het ijs te breken. Met één propeller heeft Polarstern onvoldoende kracht voor- en achteruit om dat effectief te doen.

Moeilijk eerste stuk door het ijs

Pas op 13 januari verlieten we de polynia bij Neumayer Station. Het open water stukje voor de shelfijs-rand bij Neumayer werd steeds kleiner omdat aanhoudende noordoosten wind het zeeijs tegen ons aan drukte. Een barrière van 30 tot 40 mijl zwaar samengepakt zeeijs scheidde ons van minder dichte ijsgebieden verder naar het noorden. Normaal is ook dat zware ijs geen probleem voor Polarstern, maar met één schroef was het een zware klus. Twee volle dagen van ijs breken hadden we nodig. Steeds een klein stukje vooruit kruipen tot je vastloopt in het ijs, dan weer terug om een aanloopje te nemen om met nieuwe snelheid een paar meter verder te komen. Soms dreven we sneller met de zuidwestelijke waterstroom mee de Weddell Zee in dan dat we opschoten richting het noorden.

Grote stukken van het ijs waar we door moesten, waren schotsen van zwaar kruiend opeengestapeld ijs. De schaal van de brokken is pas op de volgende foto te zien.
Grote stukken van het ijs waar we door moesten, waren schotsen van zwaar kruiend opeengestapeld ijs. De schaal van de brokken is pas op de volgende foto te zien.

Schaduw tot de horizon

Maar vanaf 15 januari kwamen we in losser zeeijs, waar Polarstern ook op één schroef redelijk ongestoord door kon varen. Daar zijn ook de plannen gemaakt voor het vervolg van de tocht. We hebben nog een beetje tijd voor onderzoekswerk. In het lossere ijs en de buitenste ijsrand hebben we bijv. nog drie keer met ons SUIT net gevist. Het tellen van vogels, zeehonden en walvissen is nu een volcontinu baan geworden, waarbij Bram en Jan elkaar afwisselen en tussendoor een paar uurtjes slaap proberen te krijgen. Maar de tocht door het zeeijs was wel weer betoverend. Vooral de nachten, met lage stand van de zon waren fantastisch, waarbij de schaduw van Polarstern over het ijs tot aan de horizon leek te reiken.

In de middernachtzon werpt Polarstern zijn schaduw tot aan de horizon over het ijs.
In de middernachtzon werpt Polarstern zijn schaduw tot aan de horizon over het ijs.

Walvissen

Het spiegelend wateroppervlak tijdens die zon-verlichte nachten werd slechts verstoord door spelende groepen Dwergvinvissen en jawel, de reus onder de walvissen, een Blauwe Vinvis.  Bram ging helemaal uit zijn dak want dat was zijn eerste Blauwe Vinvis waarneming ooit. Daardoor was hij nadien ook tijdens zijn rustuurtjes, nauwelijks meer weg te slaan uit zijn kist, want ja je weet maar nooit wat er nog meer komt. En terecht, want hij heeft nadien nog diverse andere Blauwe Vinvissen gespot. Je zou haast gaan denken dat eindelijk een echt herstel is te zien van de walvisvaart van midden vorige eeuw. De Blauwe Vinvis werd door de jacht als eerste bijna uitgeroeid rond het zuidpoolgebied. Van de oorspronkelijke twee- tot driehonderd-duizend waren er waarschijnlijk minder dan duizend over.

Blauwe Vinvis zwemt rustig langs het schip. Wat je hier ziet is alleen het achterste deel van de rug met het karakteristieke kleine vinnetje.
Blauwe Vinvis zwemt rustig langs het schip. Wat je hier ziet is alleen het achterste deel van de rug met het karakteristieke kleine vinnetje.

Afscheid van het ijs

Met pijn in het hart hebben we gisteravond afscheid genomen van het zeeijs en varen nu al een dag in ijsvrij water. Direct een grauwe dag, met een storm waarbij de windkracht vanmiddag opliep tot boven de 9 Beaufort. Voor de zuidelijke oceaan niet bijzonder, maar na ruim een maand rust in het zeeijs is zo’n schommelend schip toch weer even wennen. Omdat de storm het werk buiten onmogelijk maakt, was er wel wat tijd voor deze snelle blog.

Over twee weken is het gedaan. We hopen nog op enkele vispogingen met onze netten en natuurlijk veel goed weer waarin we het telwerk kunnen voortzetten op de reis naar huis.

Jan Andries van Franeker, 8 januari 2015

Zuidelijke Oceaan 66°’46’ Zuid – 00°11’ Oost

Luchttemperatuur -1°C

Re:acties 1

  • Hanneke van Ommen

    Leuk om te lezen en de prachtige foto's te zien.
    goede vaart nog even en tot op Schiphol.
    hartelijke groeten Hanneke

    Reageer

wur_forum_reactions_wrapper for object 42 of type wm_language nl_gx_webmanager_cms_core_implementation_languageimpl 1

  • Jaeseu J9

    This is highly informatics, crisp and clear.
    I think that everything has been described in systematic manner so that reader
    could get maximum information and learn many things.

    제이나인 마카오 카지노
    제이나인 메이저 카지노 사이트
    제이나인 안전 사설 토토 사이트
    제이나인 안전 토토 사이트
    제이나인 오래된 토토 사이트
    https://www.j9korea.com


Re:ageer