Kennis ophalen over veilige insectenkweek

Kunnen we de wereld voeden door meelwormen en soldaatvliegen te kweken? Insecten worden steeds vaker gezien als duurzame bron van eiwitten voor diervoeder en voedsel voor mensen. Voordat het zo ver is moet er echter nog veel onderzoek worden gedaan naar de voedselveiligheid van insectenkweek, aldus Ine van der Fels-Klerx van Wageningen Food Safety Research (WFSR).

Steeds meer onderzoek naar voedselveiligheid van insectenkweek

De kennis over de voedselveiligheid van insectenkweek staat volgens Van der Fels nog in de kinderschoenen. In Azië en Afrika eten mensen al veel langer insecten, maar die worden meestal gevangen en niet gekweekt. Daarom is er de laatste jaren veel onderzoek gedaan om deze kennisachterstand in te halen: ‘We weten inmiddels best veel, maar er zijn ook nog heel veel vragen.’

Chemische contaminanten

Van der Fels en haar collega’s voeren onderzoek uit naar de chemische veiligheid van insectenkweek. In studies die tot nu toe zijn uitgevoerd werd gekeken naar de ophoping van insecticiden, mycotoxinen en zware metalen als cadmium, arseen en lood.

De resultaten verschilden sterk per insectensoort en per contaminant. Onderzoek naar mycotoxinen leverde bijvoorbeeld een opvallend resultaat op: ‘Deze stoffen hopen helemaal niet op bij de kweek en we vinden ze ook niet helemaal terug in het restmateriaal. Dat betekent eigenlijk dat je met mycotoxinen besmet materiaal aan deze insecten kan geven, en dat de insecten dan voldoen aan de normen.’ Van der Fels plaatst hierbij wel een kanttekening: we weten niet wat er precies met de schimmelgifstoffen gebeurt tijdens de kweek. We doen daarom nu onderzoek naar de afbraak producten van de mycotoxinen en bekijken of deze giftig zijn, of niet.

Supermarktmaaltijden

Voor de kweek van insecten gebruiken bedrijven het liefst reststromen zoals dierlijk en plantaardig afval. Dat is niet alleen goedkoper, maar ook duurzaam en circulair. Samen met het Nederlandse bedrijf Protix onderzocht Wageningen Food Safety Research de veiligheid van larven die groeiden op supermarktmaaltijden die over de datum zijn en dus niet meer verkocht mogen worden in de supermarkt. ‘We hebben in die proef vier verschillende typen maaltijden gebruikt, met en zonder vlees of vis, en met verpakkingen van plastic of karton. De gekweekte larven zaten allemaal onder de wettelijke normen voor zware metalen en dioxinen’, vertelt Van der Fels. Andere stoffen werden wel aangetroffen. 

SUSINCHAIN

In oktober 2019 werd het grote EU-project SUSINCHAIN gestart, met als doel om de levensvatbaarheid van de insectenkweek en toepassing in Europa te vergroten. Daarbij komen veel verschillende facetten aan bod, variërend van geschikte kweekmethodes tot de allergische reacties die insecten kunnen opwekken. Afhankelijk van de uitkomsten van deze onderzoeken kan de insectenkweek zich wellicht ontpoppen tot een belangrijke circulaire voedselbron; de eerste resultaten zijn veelbelovend.